Pojemność wodna gleby
To zdolność gleby do zatrzymywania określonej ilości wody - retencja glebowa.
Zależy od:
* składu granulometrycznego gleby
* zawartości koloidów glebowych
* struktury wody
* zróżnicowania porowatości
Wyróżnia się pojemność wodną:
- maksymalną (MPW)
- kapilarną (KPW)
- połową (PPW)
- higroskopijną maksymalną (MH)
- aktualną (WA)
Woda w glebie jest utrzymywana różnymi siłami. Całkowita siła wiążąca wodę z glebą zwana jest siłą ssącą lub potencjałem kapilarnym. Zależy od średnicy porów oraz od wilgotności gleby.
* maksymalna pojemność wodna - zwana też pełną pojemnością wodną jest to maksymalna ilość wody, którą może w sobie pomieścić gleba. Jest ona przeważnie równa porowatości gruntowej.
* kapilarna pojemność wodna - określa stan nasycenia gleby wodą w warunkach stałego jej kontaktu z lustrem wody punktowej.
* połowa pojemność wodna - odpowiada tej ilości wody, którą gleba może zatrzymać po swobodnym odcieku wody grawitacyjnej z próbki całkowicie nasyconej wodą, przy braku parowania.
* woda grawitacyjna - to woda wolna (zbędna), która występuje w ilościach powyżej polowej pojemności wodnej.
* woda dostępna dla roślin - występuje w przedziale pomiędzy połową pojemnością a punktem trwałego więdnięcia roślin. Ze względu na różną siłę ssącą korzeni roślin wyznaczony punkt więdnięcia jest charakterystyczna dla gleby a nie dla rośliny.
* woda niedostępna dla roślin - utrzymywana jest w glebie w ilościach poniżej punktu trwałego więdnięcia. Obejmuje ona wodę higroskopową.
* wilgotność aktualna - określa ilość wody znajdującej się aktualnie w glebie. Jest pojemnością wody najbardziej dynamiczną w glebie. Zmienia się pod wpływem oddziaływania czynników atmosferycznych opadów, wyparowania z powierzchni gleby, transpiracji.
* maksymalna higroskopijną pojemność wodna - odpowiada ilości wody jaką gleba może zabsorbować z powietrza maksymalnie wysyconego parą wodna.
Bilans wodny gleby - jest to ilościowe zestawienie przychodu i rozchodu wody w określonym czasie W=W0 + (S0+ K + Wg) - (T + P + Sp + Sgl +Sgr) przychód rozchód
W - zapas wody w określonej warstwie glebowej w końcu badanego okresu
W0 - zapas wody w glebie na początku badanego okresu
S0 - suma opadów
K - woda z kondensacji pary wodnej
Wg - woda z podsiąku kapilarnego
T - transpiracja
P - parowanie