31327

ekonomicznie, przy zastosowaniu przyjętych obecnie kryteriów oceny atrakcyjności ekonomicznej inwestycji. Miejskie systemy ciepłownicze budowano nawet w miastach o średniej gęstości cieplnej 40-50kW/ha. Lata 45.-90. były okresem gospodarki planowej, w której kryteria ekonomiczne nic były decydujące w ocenie przedsięwzięć inwestycyjnych. Planowano budowę ciepłowni ogrzewających aglomeracje miejskie odległe od źródła o kilkadziesiąt kilometrów', nierzadko ciepłownie o mocy planowanej znacznie przekraczającej rzeczywiste potrzeby cieplne zasilanych obszarów'. Po minionym okresie pozostały nic w pełni zrealizowane obiekty w rodzaju źródeł ciepła bez magistral ciepłow-niczych lub sieci ciepłowniczych o znacznych średnicach, zasilających obecnie obszary o wielokrotnie mniejszym zapotrzebowaniu na moc cieplną niż zapewnia przepustowość sieci. Jednym z elementów gospodarki planowej były tzw. opinie i decyzje kordynacyjne Wojewódzkich Komisji Planowania Gospodarczego, w których arbitralnie decydowano o sposobie rozwiązania gospodarki cieplnej w obiektach położonych na terenie miast i wsi. Głos decydujący w sprawie rozwiązań systemów ciepłowniczych miały Inspektoraty Gospodarki Paliwowo-Energetycznej, później Inspektoraty Gospodarki Energetycznej. W wielu przypadkach Inspektoraty narzucały szczegółowe rozwiązania, np. stosowanie węzłów hydroelewatorowych w miejsce wymiennikowych, choć korzyści ze stosowania węzłów bezpośrednich nie równoważyły ujemnych cech węzłów bezpośredniego połączenia [29].

W gospodarce rynkowej decydującym kryterium w wyborze rozwiązania w sferze gospodarki cieplnej jest dostępność nośników energii i koszt rozwązania. zarówno inwestycji, jak i eksploatacji. Inwestor ma dziś do wyboru szereg ofert: kotłownię gazową, kotłownię olejową, ogrzewanie elektryczne, centralę z pompami ciepła lub włączenie do sieci ciepłowniczej. Jednym z elementów projektowania jest dziś analiza ekonomiczna wyboru źródła ciepła. Inwestor powinien znać nie tylko koszty inwestycji w sferze gospodarki cieplnej, lecz także przyszłe koszty eksploatacji. Te ostatnie, z powodu stale zmieniających się cen nośników energii jest czasem trudno precyzyjnie określić, zwłaszcza w perspektywie kilkunastu lat. Przykładem jest obecnie, po latach intensywnego stosowania, zanik zainteresowania budową kotłowni spalających olej (styczeń 200Ir.), za kilka lat -prawdopodobnie - podobne zjawisko dotknie kotłownie spalające gaz. Intensywnie poszukuje się innych źródeł ciepła, przede wszystkim źródeł ciepła odpadowego i odnawialnych. Wzrosło zainteresowanie pompami ciepła, kolektorami słonecznymi i systemami skojarzonymi wytwarzania ciepła i chłodu. Z kolei w źródłach ciepła poszukuje się sposobów- zwiększenia sprawności spalania przez powiązanie różnego rodzaju nośników energii i stosowanie urządzeń do schładzania spalin [25].

W miastach i dzielnicach miast, w których istnieją scentralizowane systemy dostaw'y ciepła, włączenie obiektów ogrzewanych do sieci ciepłowniczej jest jedną z możliwości. Wybór zależy przede wszystkim od oferow-anej ceny ciepła w porównaniu z innymi nośnikami energii. Tendencja wzrostu ceny oleju i gazu będzie prawdopodobnie czyniła coraz bardziej atrakcyjnym podłączenie budynku do miejskiej sieci ciepłowniczej. Cena węgla, który stanowi główne paliwo w scentralizowanych systemach ciepłowniczych w Polsce nie będzie prawdopodobnie wzrastać tak dynamicznie jak innych paliw, choć - być może - wzorem innych krajów zostanie wprowadzony podatek ekologiczny, zw-iązany z oddziaływaniem spalania paliwa na stan środowiska naturalnego.

Opracowanie założeń do planu i planu zaopatrzenia w ciepło jest obecnie zadaniem gmin. Rozwiązania w planach zaopatrzenia w ciepło mają charakter globalny, a głównym czynnikiem decydującym o możliwości zrealizowania planu jest zdolność do poniesienia kosztów, zarówno samorządów lokalnych, jak i bezpośrednich inwestorów. Większość systemów ciepłowniczych w kraju wymaga w-ciąż nadal gruntownej przebudowy, stąd należy się także spodziewać systematycznego w-zrostu kosztów dostawy ciepła z sieci ciepłowniczej.

1 1.2. Klasyfikacja sieci ciepłowniczych    |

Można dokonać podziału sieci ciepłowniczych ze względu rodzaju nośnika ciepła. Są to:

♦    wodne sieci ciepłownicze.

♦    parowe sieci ciepłownicze.

♦    inne (np. sieci gorącego oleju lub innych mediów- energetycznych).

Wodne sieci ciepłownicze dzielą się na:

♦    sieci niskotemperaturowe (niskoparametrowe) - o maksymalnej temperaturze nośnika ciepła do I00°C.