31802

•    przy nabyciu pierwotnym - wtedy gdy do przesłanek tego nabycia ustawa włącza jego uprzednie istnienie, np. zasiedzenie, ale juź nie znalezienie;

Nabycie konstytutywne

•    jednocześnie z nabyciem powstaje prawo podmiotowe;

•    przy nabyciu pierwotnym - szczególnie gdy nabycie to uniezależnione jest od istnienia uprzednio tego prawa. np. napisanie utworu = powstanie prawa autorskiego;

•    przy nabyciu pochodnym - gdy nabywca uzyskuje prawo węższe od prawa poprzednika, tak z mocy ustawy czy z mocy decyzji stron (np. służebność, użytkowanie);

V. Utrata prawa

Uwagi ogólne

•    następuje wskutek zdarzeń wskazanych w ustawie, np. śmierć uprawnionego = gaśnie służebność osobista;

•    następuje w skutek przeniesienia go na inną osobę;

Połączenie prawa i obowiązku

•    w razie tzw. confusio, czyli połączenia w jednej osobie osoby uprawnionej i obciążonej danym prawem podmiotowym, wygasa ono z mocy prawa, gdyż trąd swój społeczny sens (art. 247 kc) chyba, że ustawa przewiduje wyjątek (np. art. 325 kc);

I.    Wykonywanie

•    Wykonywanie prawa podmiotowego (czynienie .ze swego prawa użytku", art. 5 kc) polega na realizacji przez podmiot stanów rzeczy lub zachowań zmierzających do uzyskania lub zabezpieczenia prawnie uznanych interesów tego podmiotu, ze względu na które obowiązujące normy prawne wyznaczyły dane prawo podmiotowe;

•    wg. niektórych wykonywanie to działanie i zaniechanie, ale takie rozumienie jest niezgodne z tym jakie wiążą z tym pojędem przepisy (np. dot. użytkowania, służebności);

•    nie ma obowiązku wykonywania go osobiście;

II.    Nadużycie

art. 5 kc „Nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony."

-»kontrowersje na tle użycia słowa „uprawnionego"

Teoria zewnętrzna

•    osoba uprawniona działa w granicach treści tego prawa, ale ze względu na zachowanie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego czy z przeznaczeniem prawa nie korzysta z ochrony prawnej — założenie tej teorii to oddzielenie treśd prawa od jego wykonywania, tzn. że każde działanie, które jest uważane za nadużywanie prawa jest zarazem jego wykonywaniem, ale zobowiązuje ono uprawnionego do odszkodowania ze względu na to. iż w danych okolicznośdach jest czynem niedozwolonym;

•    teoria ta powstała w XIX w. w odpowiedzi na skrajnie indywidualistyczne postrzeganie praw podmiotowych, w szczególności z powodu wykorzystywania praw wyłącznie dla szykany, ale teoria ta prowadzi do sprzeczności, gdyż to samo działanie jest kwalifikowane z jednej strony jako wykonywanie (czyli działanie zgodnie z prawem), a z drugiej strony jako czyn niedozwolony (czyli działanie niezgodne z prawem). Wg niektórych sprzeczność ta nie istnieje, gdyż w obu sytuacjach dokonuje się oceny pod