31998

koniecznością niezwłocznego włączenia go przez Marszałka Sejmu do porządku obrad i nie przeprowadzaniem debaty nad nim;

•    stosunki z rządem -» wyraźny rozdział kompetencji prezydenta i rządu, a prezydent nie dysponuje możliwościami wpływania na politykę rządu, a w praktyce kształt stosunków zależy od układu politycznego i dobrych obyczajów do których należy informowanie prezydenta o istotnych sprawach funkcjonowania rządu (prezydent może mieć swojego przedstawiciela w posiedzeniach RM);

•    szerokie uprawnienia w procesie powoływania RM, które osłabiane są w razie istnienia stabilnej większości w sejmie;

•    dokonywanie zmian (na wniosek premiera) w składzie urzędującego rządu;

•    brak środków egzekwowania odpowiedzialności rządu przez prezydenta, a jedynie może złożyć wniosek do Sejmu o pociągnięcie premiera/ministra do odp. konst., tylko w razie złamania przez nich prawa;

•    ograniczone możliwości oddziaływania na prace rządu, min. poprzez Radę Gabinetową - RM pod przewodnictwem prezydenta zwoływana przez niego w sprawach szczególną wagi, ale jest to jedynie pole dyskusji, gdyż RG nie przysługują kompetencje RM oraz poprzez podejmowanie rozstrzygnięć w sprawach zagranicznych i obronności (ale w znacznym stopniu okrojone);

•    stosunki z władzą sądowniczą —* ze względu na zasadę niezależności i niezawisłości prezydent nie ma prawa wpływać na orzecznictwo, a jedynym wyjątkiem jest prawo łaski (nie dot. skazanych przez TS). ale ma szerokie uprawnienia organizacyjne w stosunku do tej władzy:

•    powołuje sędziów (z wyjątkiem TK i TS) na wniosek KRS (w której ma 1 przedstawiciela);

•    powołuje Prezesa i Wiceprezesa TK, Pierwszego Prezesa SN, Prezesa NSA spośród kandydatów przedstawionych przez zgromadzenia ogólne tych sądów;

•    określa tzw. przeliczniki wynagrodzeniowe dla poszczególnych grup sędziów;

SPRAWY STOSUNKÓW ZAGRANICZNYCH

•    sprawy ogólnego kierownictwa w sprawach zagranicznych należą do RM, więc uprawnienia prezydenta w tym zakresje są wyjątkami od zasady i zawsze muszą mieć wyraźną podstawę konstytucyjną;

•    szczególnie ważne jest postanowienie art. 133 ust. 3 - prezydent w zakresie polityki zagraniczną współdziała z premierem i właściwym ministrem, co nakłada obowiązek dążenia do kompromisów i nie podejmowania działań nie uzgodnionych z premierem i MSZ, ale jednocześnie Konstytucja określa prezydenta jako najwyższego przedstawiciela RP oraz reprezentanta w stosunkach zewnętrznych, powierzając mu zadanie stania na straży suwerenności i integralności terytorialnej państwa;

•    kompetencje prezydenta można podzielić na 4 grupy:

•    reprezentowanie państwa w stosunkach zagranicznych - składa państwowe wizyty i w kraju przyjmuje delegacje najwyższego szczebla, z czym wiąże się prowadzenie rozmów i negocjacji, podpisywanie deklaracji, komunikatów, apeli -* praktyka bogata, pełna konfliktów i Kwaśniewskiego i Wałęsy z rządem na tym tle.

•    podejmowanie decyzji personalnych - mianuje i odwołuje przedstawicieli RP winnych państwach i org. m. (konieczna kontrasygnata, a w praktyce ważna rola też sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych), przyjmuje listy uwierzytelniające i akredytujące przedstawicieli dyplomatycznych;

•    ratyfikacja i wypowiadanie umów międzynarodowych;