32085

•    reguły inferencyjne - głównie formułowane przez doktrynę, to reguły wnioskowania z faktu obowiązywania w danym systemie jakiejś normy o obowiązywaniu w tym systemie jakichś innych norm „wynikających" w swoistym sensie z tej pierwszej lub znajdujących wspólne z nią uzasadnienie w pewnym oficjalnie przyjmowanym systemie ocen;

•    reguły kolizyjne - określają sposób rozstrzygania kolizji między normami wzajemnie niezgodnymi, jeśli takie wyinterpretowanoby, czy wywnioskowano z przyjętych przepisów;

• patrz H.L.A. Hart - normy pierwotne i wtórne;

III. Ważniejsze rodzaje przepisów prawa cywilnego

Definicje legalne - to przepisy, które w sposób wiążący określają sens używanych w akcie prawnym słów lub zwrotów (postulat zwięzłości aktów prawnych!):

Przepisy odsyłające - to przepisy, których treść stanowi, że przy ustalaniu treści normy X zawsze należy uwzględnić także przepis, który ustanawia normę Y. Mają one różną postać redakcyjną, np. „stosuje się”, „stosuje się odpowiednio" „stosuje się ze zmianami", ale także jako tzw. fikcje prawne, czyli przepisy, które nakazują określone w nich okoliczności traktować jako równoważne z okolicznościami wskazanymi w hipotezie innej normy, przez co dyspozycja owej innej normy odnosi się również do okoliczności wskazanych w przepisie zawierającym fikcję (np. art. 50 kc, art. 936 kc)..

•    mogą nadawać większy lub mniejszy luz decyzyjny, ale niezależnie od dodatkowych zwrotów lub ich braku nie należy stosować tego odesłania automatycznie;

Zwroty niedookreślone

•    zwroty niedookreślone —» dzięki nim pozostawiony jej pewien luz decyzyjny organowi stosującemu prawo (np. „drobne, bieżące sprawy Życia codziennego”, „rażące pokrzywdzenie", „ważne powody", „ustalone zwyczaje", „należyta staranność").

•    do nich należą klauzule generalne;

•    różnica mięzy zwrotami niedookreślonymi a klauzulami generalnymi -»z.n. wprost oznaczają pewne fakty, a k g. odnoszą się do pewnych faktów pośrednio, gdyż oznaczają pewne cechy faktów;

•    klauzula generalna -*to zwrot niedookreślony zawarty w przepisie prawnym oznaczający pewne oceny funkcjonujące w jakiejś grupie społecznej, do których odsyła ów przepis przez nakaz uwzględniania ich przy ustalaniu stanu faktycznego podpadającego pod daną normę;

•    oceny te to oceny moralne, np. zasady współżycia społęcznego, dobre obyczaje, i in.;

•    też inne niż moralne oceny, np. klauzula generalna społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa (oceny ekonomiczne);

•    klauzula generalna społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa ma bardzo szeroki zakres zastosowania, gdyż (1) wyznacza granicę wykonywania praw podmiotowych (art. 5) oraz (2) współokreśla treść prawa własnośd(art. 140), ale również zawarta jest w przepisach o mniejszym zakresie zastosowania, gdzie występuje samodzielnie (np. art. 54, 143,144, 211 kc);

•    jest to klauzula odrębna od k g. zasad współżycia społecznego;

•    geneza: z doktryny radzieckiej, dlatego obecnie są postulaty o usunięcie jej z systemu prawnego, ale obecnie nabiera ona innej treści ze względu na odmienny ustrój RP, gdzie wskazuje na społeczną funkcję prawa podmiotowego i na konieczność korelowania interesu prywatnego podmiotu z dobrem ogółu;