3253

Pojęcie dźwigni finansow ej

Wykorzystywanie kapitałów obcych pozwala na poprawę wyników finansowych przedsiębiorstw. Kredyty mogą umożliwić zwiększenie poziomu sprzedaży, poprawę jakości wytwarzanych produktów, wprowadzenie nowych technologii, a przez to również podniesienie poziomu wyniku finansowego. Zjawisko dźwigni finansowej (DFL) polega na takim ukształtowaniu struktury kapitału, które pozwala na uzyskanie większej zyskowności kapitału własnego. Aby uzyskać dodatni efekt dźwigni finansowej, zyskowność majątku ogółem mierzona zyskiem operacyjnym musi być większa od kosztu wykorzystania kapitału obcego. Nadmierny wzrost obcych źródeł finansowania, może jednak być postrzegany jako niosący większe iyzyko, co w efekcie może wpłynąć na zwiększenie kosztu pozyskiwania kapitału obcego. Ponadto na występowanie zjawiska dźwigni finansowej oddziaływuje tzw. współczynnik sfery pozaoperacyjnej. Wyraża on siłę wpływu czynników będących wynikiem powiązań z iynkiem finansowym (przychody i koszty pozyskania kapitału obcego), strat i zysków nadzwyczajnych oraz podatku dochodowego na poziom zysku osiągniętego z działalności operacyjnej. Ujęcie Czekaja i Dreslera, wyrażające DFL jako relację procentowej zmiany zysku netto do procentowej zmiany zysku operacyjnego powoduje, że uwzględnione są czynniki, nie mające bezpośredniego związku ze strukturą kapitałów, jak: przychody finansowe, czynnik losowy (zyski i straty nadzwyczajne), polityka państwa (obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego)

Podobne zastrzeżenia można mieć do DFL prezentowanej przez Bienia, który w swym ujęciu eliminuje wpływ polityki państwa, wykorzystując jako podstawę odniesienia zysk brutto.

Zdaniem tego autora skala dźwigni finansowej zależy od tego czy i w jakiej wysokości przedsiębiorstwo ponosi koszty odsetek pomniejszających zysk operacyjny. Jednak w tym ujęciu, poza kosztami korzystania z obcych źródeł finansowania działalności, wpływ na wartość wskaźnika mają przychody finansowe oraz zyski i straty nadzwyczajne, które nie wynikają ze sposobu zarządzania strukturą kapitałów.

Inne ujęcie dźwigni finansowej prezentuje J. Ostaszewski:

Autor ten zauważa, że efekty dźwigni finansowej mogą być zarówno pozytywne, jak i negatywne; efekty pozytywne występują wtedy, kiedy stopa zysku przewyższa stopę oprocentowania kredytów; im bardziej stopa zysku przewyższa stopę oprocentowania kredytów, tym efekty dźwigni finansowej są wyższe; w warunkach występowania pozytywnych efektów dźwigni finansowej, każdy wzrost zadłużenia (przy stałej stopie zysku)