prawa społeczne, prawa kultu,
- prawa własności.
Jest to teoria/liipoteza fragmentów.
- H. Ewald,
Zwrócił uwagę na zróżnicowanie miedzy opowiadaniami gdzie występuje imię Jahwe - tradycja jahwistyczna (J) i gdzie występuje imię Elohim - tradycja elohistyczczna (E). Podstawową, główną jest elohistyczna, a autora nawała liipotetycznym imieniem elohista.
Jest to hipoteza uzupełnień.
- H. Hopleld,
W nurcie elohistycznym wyróżnił dwa elementy;
- o charakterze historyczno - prorockim,
nurt prawniczy o orientacji kapłańskim (Kpł) - kodeks kapłański (P), Zasugerował, że Pięcioksiąg to zestawienie tych trzech tradycji.
- E. Reihm,
Punkt wyjścia:
- Pięcioksiąg zawiera materiały, które nie należą, ani do jahwistycznej (J), ani elohistycznej (E), ani do kodeksu kapłańskiego (P).
Uznał, że czwarty nurt jest najpóźniejszy i ma związek z dokonaną reformą Jozjasza (622 r.). - nurt deuteronomiczny (D).
„Wstęp do historii Izraela” - nawiązał do filozofii Hegla i teorii ewolucji. Sugerował, że religia Starego Testamentu rozwiała się na drodze ewolucji: religia nomadów - religia przedmojżeszowa,
- religia pasterska - religia prorocka, religia monoteistyczna,
religia prawa - Izraelici odgradzają się od pogan,
Te cztery dokumenty odzwierciedlają cztery podstawowe formy:
najstarsza jest tradycja J, a jej początki to X w. przed Chr - czasy Dawida i Salomona.
późniejsza tradycja E - IX w. przed Clir.
- tradycja D - VII w. przed Chr.
Najmłodsza tradycja P - VI w. przed Clir. - okres wygnania babilońskiego. Jest to hipoteza czterech tradycji.
- H. Gunkel,
Zwrócił uwagę, że poszczególne tradycje, nie mogły być przekazywane na piśmie przez te setki lat. Mają one charakter opowiadań ustnych: opowiadania i rodowody. Dodał, że należy prześledzić jak te opowiadania rozwijają się i nakładają się na siebie - historia gatunku. Opowiadania rozwijały się w różnych środowiskach Każde z nich ma swoje Sitz im Leben.
- kontekst życiowy (rodzinne, prawnicze, kapłańskie, Jerozolimy, sanktuarium, Samarii itd.).
Jest to ważne ze względu na dwa aspekty.
- wskazał na ogromną rolę tradycji ustnej, która poprzedziła zapisy ksiąg świętych.
- w badaniach nad Pięcioksięgiem, trzeba zwracać uwagę, nie tylko na badania nad tekstem, ale i na etap przedliteracki.
Druga połowa XX w. do czasów obecnych - naukowa debata i weryfikacja tych stanowisk.