WIELKI CZWARTEK Historia
Rano pojednanie grzeszników publicznych do Vw
Związane jest z błogosławieństwem olejów do sakramentu Namaszczenia, dziś na Mszy Olei Krzyża.
Toledo 400 bp mógł poświęcić w każdym czasie. Potrzeba by w czasie Paschy używano nowych olei.
W Kośćolach tytularnych specjalne Msze odprawiono np. we Francji Obecnie przez Bp w otoczeniu prezbiterów, może być w innym dniu.
Błogosławi się olej chorych = olej krzyża (sakramenty chrztu, bierzmowania, święceń)
Od 1970 do tej Mszy dodano odnowienie przyizeczeń kapłańskich
TRIDUUM PASCHALNE
Triduum paschalne - szczyt roku kościelnego
Nazwa pojawia się w 1929r. triduum upowszechnia się za czasów Piusa XII (lata 40 XXw) wcześniej używano nazwy TRIDUUM SACRUM.
Triduum rozpoczyna się Msza Wieczerzy pańskiej w Wielki czwartek Kończy się drugimi nieszporami Niedzieli Zmartwychwstania.
Znaczenia triduum nie tłumaczymy literalnie jako trzech dni ale jako kolejne fazy misterium
- uczta pożegnalna
- śmierć na krzyżu
- spoczynek w grobie
- zmartwychwstanie
Przebieg triduum zakorzeni! się w tradycji jerozolimskiej. Sprzyjała temu topografia miejsca. Jeden z pierwszych opisów triduum odnaleziono w pamiętniku z Egeri.
W Rzymie liturgia triduum przyjęła się dzięki wpływom bizantyjskim. Jest to najbogatsza liturgia roku. Dni te same w sobie uważa się za świętowanie Paschy. Dla chrześcijan SA to najważniejsze dni w roku
Msza Wieczerzy Pańskiej uczta pańska, narodziny kielicha. Godzina celebracji zmieniała się. Pius V twierdził, że może być sprawowana tylko w godzinach porannych, obecnie jest wieczorem
Mandatum - obrzęd obmycia nóg. Antyczna kultura znała częste obmywanie nóg. Była to, pierwsza czynność po wejściu do domu. Wyraz gościnności. Szczytem gościnności było obmycie nóg przez gospodarza, był to znak miłości. Podobnie czynił kapłan pized wejściem do świątyni. Powszechnie myto nogi przed snem. Zaniedbywanie obmycia nóg oznaczało żałobę.
Opis obmycia nóg uczniom przez Chrystusa znajduje się tylko u św Jana. Pierwotnie celebrowany był w liturgii chrzcielnej, później w zakonach.
Umycie nóg podczas chrztu: chrztu udzielano poprzez zanurzenie. Następnie nowoochrzczonemu obmywano nogi. czynił to biskup lub kapłan. Pierwsze świadectwo pochodzi z 309r (synod w Elwira). Pisali o tym św. Augustyn oraz św. Ambroży.
Zwyczaj ten zaczął przenikać do zakonów jako symbol szacunku, braterskiej służby. Była to częsta praktyka, nawet codzienna. Praktykowano także obmywanie nóg osobom ubogim w czasie Wielkiego Posni (VIIIw). Praktyka wielkoczwartkowego obmywania nóg jest związana z:
- obmywaniem nóg ubogim (mandatum panperum)
- obmywaniem nóg braciom (mandatum fratrum).
Jedyną racją kultywowania tego obrzędu jest naśladowanie Jezusa.
XIV/XV - zakony żeńskie, przykład Marii Magdaleny i jawnogrzesznicy.
Obmycie stóp w liturgii Wielkiego czwartku - od VII przejęte z zakonów do katedr. Pierwsza informacja o liturgicznym obrzędzie obmycia nóg w wielki czwartek pochodzi z końca VIlw z Hiszpanii. Nakazano przywrócenie tego obrzędu pod kara ekskomuniki. W liturgii Wielkanocnej ma miejsce od ok VIIIw. Powszechny ryt obmycia nóg staje się od IXw W Rzymie zostaje oficjalnie włączone DO LITURGII Wielkiego czwartku w XIIw. Do liturgii papieskiej przyjmuje papież Mikołaj III pod koniec XIIIw. Obecnie może być sprawowany w każdej świątyni..
Najświętszego Polsce: pojawia się wraz z Benedyktynami w 40 latach 11 wieku Mówią o tym również rękopisy franciszkańskie 12/13 w