33710

Od kohezji i tarcia wewnętrznego uzależniona jest wytrzymałość skały na ścinanie (opór skały na przesuwanie się jej części względem siebie). Gdy wytrzymałość ta zostanie przekroczona, w skale następuje powierzchnia ścięcia, wzdłuż której przemieszczają się jej części.

Przemieszczany w dół, w czasie powierzchniowych ruchów masowych materiał to koluwium.

Rozwój i charakter powierzchniowych ruchów masowych zależy m.in. od rodzaju gruntu. Osady drobnoziarniste przesycone wodą mogą ulec uplastycznieniu lub upłynnieniu, gdyż woda zmniejsza tarcie między cząsteczkami skały. Upłynnione osady piaszczyste czy mułowe nazywamy kurzawką, natomiast skłonność osadów do upłynnienia i ruchu - tiksotropią.

Czynniki wpływające na równowagę mas stokowych i tempo zachodzących zmian:

•    nachylenia stoku

•    litologia i ułożenie warstw

•    nawodnienie luźnego materiału (gwałtowne topnienie śniegu, wysokie opady)

•    zamarzanie i rozmarzanie gruntu

•    podcięcie brzegu przez erozję lub w sposób sztuczny

•    wstrząsy (trzęsienia ziemi, wybuchy, lawiny...)

2