33879

Metoda genewska poziomu życia - wyróżnia zmienne endogeniczne i egzogeniczne (wewnętrzne i zewnętrzne).

-    endogeniczne (wew.) - opisują społeczne aspekty poziomu życia, uwzględniając poziom zaspokojenia potrzeb materialnych i kulturalnych w danym okresie,

-    egzogeniczne (zew.) - zmienne losowe i nielosowe wyjaśniające przyczyny zmienności stopnia zaspokojenia potrzeb.

Głównie uwzględnia się czynniki endogeniczne. Pierwszą ich wersję w 1966r. opracował Drewnowski i Scott i do zmiennych endogenicznych zaliczyli wówczas: wyżywienie, osłonę (czyli mieszkanie, odzież i obuwie), ochronę zdrowia, wykształcenie, rekreacje, zabezpieczenie społecznie i zagospodarowanie mapy kraju.

Druga wersja została sformułowana w 1974r. przez Drewnowskiego. Rozszerzył on klasyfikację tworząc 3 segmenty (agregaty) potrzeb, które warunkują samoocenę poziomu życia:

potrzeby konsumpcyjne,

-    potrzeby ochrony,

potrzeby środowiska (socjalnego i przyrodniczego)

W latach '90 agendy ONZ opracowały nowego miernika poziomu życia:

HDI - wskaźnik ludzkiego rozwoju, oceny poziomu życia przez człowieka. Wskaźnik ten ocenia poziom życia mieszkańców krajów zrzeszonych w ONZ, opracowany przez uczonych z Oxfordu. Wskaźnik ten nie uwzględnia stanu jakości środowiska przyrodniczego (jego wada). Stanowi on kombinacje 3 wskaźników:

PKB na jednego mieszkańca (PKB per capita);

-    przewidywaną długość życia;

-    poziom wykształcenia.

Na podstawie tych wskaźników opracowuje się ranking krajów pod względem roz woj u.

Miernik NEW - najbardziej znana próba modyfikacji wskaźnika PNB w sensie dobrobytu ekonomicznego netto. Uwzględnia przy obliczaniu NEW nierynkowe dobra i straty. Modyfikuje PNB w następujący sposób:

-    odejmuje z PNB negatywne skutki oddziaływań na jakość życia: zanieczyszczenia środowiska (powietrza, ziemia, wody), a także hałas i zaśmiecenie;

-    wyklucza z PNB niektóre usługi pośrednie np. ochronę policyjną i przeciwpożarową; dodaje do PNB efekty pracy gospodarstw domowych i czas wolny.

Miernik NEW jest szeroko wykorzystywany w krajach rozwiniętych i w Japonii. Ma on też szereg wad, wynikających z tego iż koncentruje się wyłącznie na pomiarze dobrobytu ekonomicznego, eliminując tak istotne dla spokoju społecznego usługi jak policyjne, czy przeciwpożarowe.

Nie ma idealnego wskaźnika w sensie ekonomicznym ani w sensie społecznym. Uwzględniając jedne aspekty musimy pominąć inne.

Jeżeli dochód narodowy jest wyrażony w formie pieniężnej, to podlega on zjawiskom aprecjacji lub deprecjacji. Jeżeli mówimy o aprecjacji lub deprecjacji to zyskuje na wartości lub traci w wyniku wystąpienia zjawiska inflacji.

Jeżeli obrazujemy zmiany w poziomie cen to musimy przeprowadzić:

Analiza deflatora : Df - wskaźnik zmian poziomu cen.

NPNB

Df= ------x 100

RPNB

NPNB - normalny PNB, ujęty w cenach bieżących, uwzględnia wpływ inflacji,

RPNB - realny PNB, ujęty w cenach stałych, koryguje nominalny PNB o wpływ inflacji, przyjmuje, że ceny z pewnego okresu są cenami bazowymi, i na podstawie tych cen śledzi się zmiany wskaźnika w czasie.

Jeżeli:

Df > 100 , inflacja.

Df < 100, deflacja (spadek ogólnego poziomu cen).