organy samorządu województwa; organy samorządu powiatowego; organy samorządu gminnego.
Istota samorządu terytorialnego polega na wyodrębnieniu jednostek tego samorządu i poszczególnych zakresów spraw.
Samorząd terytorialny ma charakter uniwersalny, jest samodzielny i niezależny od administracji rządowej. Celem samorządu terytorialnego jest realizowanie zadań własnych i zleconych oraz zaspokajanie potrzeb grupy społeczności mieszkańców.
Cechy samorządu terytorialnego:
0 samorząd terytorialny, to wyodrębniona grupa społeczna;
□ samorząd powoływany jest do wykonywania zadań administracji publicznej w sposób samodzielny;
□ samorząd posiada rozbudowaną organizację (przedstawicielstwa) i pozostaje pod kontrolą grupy społecznej.
System reprezentacji samorządu terytorialnego został przekazany odpowiednim władzom w gminach ziemskich - wójtowi; gminach miejskich - burmistrzowi; powiecie - staroście powiatowemu; miastach powyżej 100 tys. mieszkańców - prezydentowi; województwie -wojewodzie.
Na szczeblu podstawowym samorządu terytorialnego w Rzeczpospolitej Polskiej jest gmina. Mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową. Gmina ma osobowość prawną i jej samodzielność podlega ochronie prawnej.
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Środkowym szczeblem systemu samorządów lokalnych administracji publicznej w RP jest powiat. Składa się z graniczących ze sobą gmin. W zależności od tego, czy obejmuje on tylko gminy zwany jest - powiatem ziemskim, a jeśli obejmuje całe miasto na prawach powiatu zwany jest - powiatem grodzkim. W RP jest 65 powiatów grodzkich i 308 powiatów ziemskich.
Województwo - tworzy się w drodze ustawy, to oznacza, że w ustawie musi być określona nazwa i terytorium oraz siedziba władz województwa. Do tej ustawy dołączany jest wykaz gmin wchodzących w skład województwa.
Ustrój województwa ma postać dualistyczną. Z jednej strony województwu przysługuje pula zadań lokalnych , które to zadania wykonuje na własną odpowiedzialność i samodzielnie za pośrednictwem organów samorządowych.
Wszystkie szczeble administracji publicznej w Polsce mają strukturę hierarchiczną,
□ gmina
a) rada gminy jako organ stanowiący i kontrolny,
b) zarząd gminy jako organ wykonawczy,
□ powiat
a) rada powiatu jako organ stanowiący i kontrolny,
b) zarząd powiatu jako organ wykonawczy
□ województwo
a) sejmik województwa jako organ stanowiący i kontrolny,
b) zarząd województwa jako organ wykonawczy.
Starosta jest szefem powiatu i stoi na czele zarządu powiatu. Kieruje on bieżącymi sprawami powiatu, przewodniczy zarządowi i kieruje starostwem powiatowym. Sprawuje zwierzchnictwo służbowe nad pracownikami starostwa, kierownikami jednostek organizacyjnych powiatu, powiatowymi służbami inspekcji i straży. Co do uprawnień w stosunku do powiatowych służb inspekcji i straży - ich powoływania i odwoływania -uzgadnia je z wojewodą.
Kompetencja sejmiku nie ma charakteru kompetencji ogólnej. Jego kompetencje są wyraźnie określone i nie opierają się w żadnym wypadku na zasadzie domniemania właściwości. Kompetencje sejmiku wynikają z przepisów ustaw lub postanowień uchwalonego przez siebie własnego statutu. Prawo sejmiku do stanowienia własnego statutu województwa daje mu bezpośredni wpływ na kształtowanie zakresu swoich kompetencji.