opodatkowaniu nie podlegają: tereny zajęte przez drogi publiczne, budynki zabytkowe wpisane do rejestru zabytków, grunty na których istnieją zbiorniki wodno - retencyjne, nieruchomości zajęte przez administrację samorządu terytorialnego. W 1992 r z podatku tego zwolnione zostały zakłady należące do Polskich Kolei Państwowych, co uszczupliło dochody budżetów gminnych. Rada gminy ma prawo do ustanowienia innych ulg i zwolnień od podatku. Stawki podatku uchwalają gminy, ale do wysokości określonej preez Ministra Finansów. rolny - obciąża osoby fizyczne i prawne, będące właścicielami gospodarstw rolnych o obszarze przekraczającym 1 ha fizyczny lub przeliczeniowy ( osoby których gospodarstwa nie przekraczają 1 ha płacą podatek od nieruchomości).Spod obowiązku płacenia podatku wyłączone są gospodarstwa należące do działów specjalnych ( ich właściciele obecnie płacą podatek dochodowy od osób fizycznych ). Przedmiotem opodatkowania są : użytki rolne, lasy i grunty leśne, grunty pod stawami, grunty pod zabudowaniami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. W tym podatku zastosowano również ulgi przedmiotowe i podmiotowe - z podatku zwolnione są grunty klasy VI i VII, na okres roku zwolnione są z opodatkowania grunty podlegające wymianie lub scaleniu. Podatnik ma prawo do ulgi inwestycyjnej, wprowadzonej w 1992 r w wysokości 25 %, pod warunkiem jej udokumentowania. Z podatku zwolnione są osoby odbywające służbę wojskową.
leśny - wprowadzony 1 stycznia 1992 r. na podstawie Ustawy o lasach z dnia 28.10.1991 r zastąpił dawna opłatę leśną. Do płacenia zobowiązani są wszyscy właściciele lasów, bez względu na status organizacyjno - prawny ( płaci go również skarb państwa ). Przedmiotem opodatkowania są lasy z wyjątkiem lasów na terenie których istnieją ośrodki wypoczynkowe oraz zlokalizowane są działki budowlane i rekreacyjne. Podstawa opodatkowania to ha przeliczeniowe, przy wyliczaniu których uwzględnia się powierzchnię zajmowaną przez 9 głównych gatunków drzew i 6 klas bonitacji drzewostanu.
od środków transportu - został on zmieniony w związku ze zmianą systemu finansowania dróg publicznych. Główne zmiany polegają na przedmiotowym ograniczeniu podatku oraz zmianie systemu zasilania finansowego gmin na cele związane z utrzymaniem dróg. Przedmiotem opodatkowania są : samochody ciężarowe o ładowności od 2 - 12 ton, o ładowności powyżej 12 ton, ciągniki siodłowe i balastowe, przyczepy i naczepy o ładowności powyżej 5 ton oraz autobusy. Stawki podatku ustala rada gminy, przy czym ustawodawca określił stawki maksymalne. Wynika z tego. że przedmiotem opodatkowania przestały być samochody osobowe oraz inne pojazdy. Ich właściciele od 1 stycznia 1998 r nie płacą podatku z tego tytułu, natomiast zostali obciążeni przez wliczenie go w cenę paliwa.
od spadków i darowizn - kształt podatku określa Ustawa z dn. 29.06.1995 r o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Obowiązek podatkowy leży na właścicielach rzeczy i praw nabytych w drodze spadku. W przypadku darowizny podatek ciąży solidarnie na obdarowanych i darczyńcach. Przedmiotem opodatkowania jest tzw. czysta wartość nabytych rzeczy i nabytych praw ( czyli wartość po potrąceniu długów i innych obciążeń ), po cenach rynkowych w dniu złożenia zeznania podatkowego. Stawka podatku uzależniona jest od grupy podatkowej do której zaliczony został podmiot, a kryterium jej określania to stopień pokrewieństwa pomiędzy nabywcą rzeczy i praw majątkowych a ich zbywcą.
od działalności gospodarczej opłacanej w formie karty podatkowej - podatek ten to przejaw pragmatyzmu fiskalnego, gdyż dla pewnych rodzajów działalności ( ok. 100)
władze publiczne zgadzają się na zryczałtowaną formę opodatkowania. W polityce tej obowiązują pewne rygory ( np. rodzaj prowadzonej działalności, liczba zatrudnionych ). Jeżeli jednak podatnik postrzega, że ta forma podatku jest dla niego niekorzystna, to ustawodawca dopuszcza możliwość wyboru pomiędzy kartą podatkową a podatkiem dochodowym na ogólnie obowiązujących zasadach.
od posiadania psów - płacą go osoby fizyczne posiadające psy. Stawkę maksymalna ustala Minister Finansów, a stawki dla konkretnych gmin - rada