36263

Wacław Potocki

Urodził się w rodzinie ariańskiej (herbu Śreniawa) w Woli Lużeńskiej pod Bieczem w roku 1621 (choć co do daty jego urodzenia historycy nie mają pewności). Był trzecim, najmłodszym, synem Adama i Zofii z Przypkowskich. Wychowywany wraz z braćmi w duchu ariańskim. prawdopodobnie nie uczęszczał do żadnych szkół (istnieje jedynie przypuszczenie o pobieraniu nauk w szkole ariańskiej w Raciborzu), nie odbył praktyki na dworce, ani podróży zagranicznej.

W wieku siedemnasm lat podjął służbę żołnierską w oddziałach hetmana Mikołaja Potockiego na Ukrainie. Po powrocie do domu, otrzymał część majątku po ojcu, którego utracił w wieku czternastu lat.

W 1648 roku ożenił się z Katarzyną Morsztynówną, z którą żył w zgodzie i „w umiarkowanym dostatku” aż do końca jej dni. Szczęśliwi małżonkowie doczekali się trójki dzieci: Stefana, Zofii i Jerzego (urodzeni między 1651 a 1661). W tych latach Potocki walczył pod Beresteczkiem, a następnie prceciw Szwedom i wojskom Rokoczego.

W 1658 konstymcja sejmowa nakazała wyjazd szlachcie ariańskiej z granic Rzeczypospolitej albo przejście na katolicyzm. Potocki zmienił wyznanie i pozostał w rodzinnym gnieździe. Ciekawe, że jego żona nie zrcekła się wiaty. Jeszcze prcez wiele łat Potocki borykał się z atakami, z jednej strony braci polskich, którzy pozostali w zborze, z drugiej nieufnych katolików.

W 1662 roku wytoczono małżeństwu proces o arianizm, czego następstwem był chrcest dwójki starszych dzieci (Jercy został ochrzczony wcześniej) w 1663 roku. a następnie w 1665 roku sporządzenie aktu urzędowego, w którym poeta zrzekł się całego majątku na rzecz synów. Mimo że Wacław i Katarzyna byli już gotowi uciekać z kraju, wszystko jakoś się ułożyło i w ich życiu nastało kilka spokojniejszych lat

Poeta został sędzią skarbowym województwa krakowskiego i podstatościm bieckim. W 1669 wydaje córkę za mąż za Jana Lipskiego - to jemu poeta zadedykuje „Wojnę chocimską”.

Autor „Ogrodu fraszek” zaangażował się w tym czasie w działalność obywatelską -uczestniczy w licznych sejmikach. W 1673 roku dowiaduje się o śmierci syna - Stefana. Ten to rok rozpoczyna kolejną passę osobistych nieszczęść w życiu już dojrzałego poety.

W 1677 umiera córka i dwoje wnuków, w 1690 w czasie wyprawy tureckiej ginie Jerzy.

10 lipca 1686 roku przyszło mu pożegnać również ukochaną żonę, czego pozostawił przepiękną, wzruszająca, literacką pamiątkę w postaci wiersza pL „Smutnerozstanie...”.

Resztę życia Potocki spędził w towarzystwie synowej (to jej dedykował „Syrolet’) i jej dzieci, pracując bez wytchnienia nad uporządkowaniem swojego olbrcymiego dorobku literackiego. Umarł 9 lipca 1696 roku. Jego grób znajduje się w kościele reformatorów w Bieczu.