36906

śmiertelnych gazu. który przedostał się do atmosfery w Bhopahi było dziesięć razy więcej niż dawek śmiertelnych radioaktywnego cezu. który wydostał się podczas katastrofy w Czarnobylu. Efekty incydentu odczuwalne są do dzisiaj, a dane szacunkowe mówią o 200 tysiącach osób w jakikolwiek sposób poszkodowanych.

1986. 26.IV

Katastrofa spowodowana wybuchali reaktora jądrowego w Czarnobylu na Ukrainie.

Przyczynami katastrofy było niezachowanie odpowiednich środków ostrożności przez pracowników elektrowni oraz błędy konstrukcyjne samego reaktora Tej kwietniowej nocy w elektrowni przebiegał eksperyment, który polegał na stopniowym znuicjszaniu mocy reaktora Z tego powodu wyłączone zostały prawic wszystkie automatyczne systemy zabezpieczał. Niestety typ reaktora, z którym mieliśmy do czyniaiia w Czarnobylu charakteryzują się małą stabilnością podczas pracy z niewielką mocą. Wówczas reakcje w nim przebiegające zaczęty wymykać się spod kontroli, a wyłączone systany zabezpieczał nie mogły zadziałać w sytuacji awaryjnej. Przebiegające w reaktorze reakcje zaczęły wytwarzać w bardzo krótkim czasie tak duże ilości aietgii. 2c wnętrze reaktora (zbudowane z grafitu) zaczęło się palić. Pożar rozprzcstrzaiiał się bardzo szybko aż doprowadził do wybuchu. Skutki, jakie spowodował wybuch to przede wszystkim dostanie się do atmosfery olbrzymiej ilości pierwiastków promiaiiotwórczych. których aktywność przekraczała 1000 Bq. co było na szczęście tylko niewielką częścią aktywności reaktora (4%). W 3% swej aktywności zostały uwolnione związki nielotne, do których zalicza się m. in. pluton czy cer. Związki lobie uwolnione zostały w ilości 20*60°/o (cez, jod), natomiast jako jedyne w 100% uwolnione zostały gazy szlachetne, do których należą krypton lub ksaton. Utrzymywaniu się tych wszystkich substancji w atmosferze sprzyjały mchy mas powietrza, a także olbrzymia fala udcrzaiiowa i prądy termiczne, które byty bezpośrednim skutkian wybuchu, które ponadto wyniosły je na prawic 2 km w górę. Gazy i pyły o większej średniej' cząsteczek opadały stosunkowo szybko i w niedużej odległości od miejsca wybuchu, natomiast mniejsze aerozole dość długo utrzymywały się w atmosferze, podtrzymywane jeszczc przez wiatry, przez co mogły wędrować na znaczne odległości. Z tego powodu właśnie rodzaj opadających cząstek i ich promiaiiotwórczość różniła się w zależności od odległości od reaktora. Proporcje poszczególnych substancji zmiaiiały się także wraz z upływającym czasan. Skażane zaraz po wybuchu widoczne było w całej Europie, a śladowe ilości pierwiastków promiaiiotwórczych wykryto nianal na całym obszarze północnej półkuli.

Po początkowym szoku. chaosie i dezorganizacji przystąpiono do akcji gaszaua pożam i zabezpieczania miejsca katastrofy.

W akcji tej uczesbiiczyło ponad 600 000 osób. z czego większość stanowili żołnierze. W pół roku po wybuchu zakończono zabezpieczanie reaktora, które polegało na stw'orzańu tzw. sarkofagu, czyli warstwy ocliroiuięj. zbudowanej z setek ton betonu itp. wylewanych bezpośrednio na zgliszcza po wybuchu. W tym okresie spośród osób pracujących przy reaktorze na chorobę popromiainą z ostrymi objawami zacliorowało 237 osób. z czego zmarło 31. W ciągu następnych dziesięciu lat mimo intensywng opieki medycznej zmarło kolejne 14 osób. ale oficjalnie winną za ich śmiać nic obarcza się nadmierne napromiaiiowanic. ponieważ choroby, które ją wywołały, nie byty¹ związane z napromiaiiaiian (zapalenia płuc. zawały mięśnia sercowego itp ). Z terenów w bezpośrednim sąsiedztwie elektrowni w cztery miesiące po wybuchu ewakuowano ponad 116 000 osób. Szacuje się, że dawkę przekraczającą 100mSv otrzymało ok. 200 000 osób mieszkających w rejonach najbliżej położonych. Po otrzymaniu takiej dawki, w zależności od odporności organizmu skutki widoczne są natycliniast lub maksymalnie do 14 lat po napromiaiiatiu. Najczęściej pizejawau napromienienia byty różnego rodzaju nowotwory. w^r populacji pojawiały się różnego rodzaju zaburzana w rozwoju, rodziły się dzieci nieprawidłowa rozwinięte itp. Jak dotąd jednak cała sprawa katastrofy czamobylskicj budzi emocje, zwłaszcza z utrzymywaniem jej w tajemnicy przez kilka dni przez ludnością cywilną. Późniejsze problemy polityczne wynikające z rozpadu ZSRR również w znacziym stopniu unianożliwity ocaię sytuacji sanitarnej, przebadanie mieszkańców rejonu i statystyczną analizę strat i szkód spowodowanych wybuchali Jednym z groźniejszych i bardziej widocznych skutków wybuchu poza bezpośrednim sąsiedztwem reaktora były masowe zachorowania na raka tarczycy na tcraiic Białorusi. Oprócz nowotworów na Białorusi choroby tarczycy dotyczyły również krajów ościamych. w tym w niewielkim stopniu Polski.

1991

Katastrofa ekologiczna spowodowana podpalaiian szybów ropy naftowej w Zatoce Paskicj.

Przyczyną katastrofy była wojna tocząca się w Kuwejcie w 1991 roku. Nastąpiły wówczas wycieki z szybów ropy naftowej, a na domiar złego ropa ta została podpalona z pełną pranedytacją przez armię iracką, która wycofywała się z tamtych obszarów. Popalono 650 szybów naftowych, czego skutkian była katastrofa ekologiczna o niewyobrażalnej jak dotąd skali. Skutkian było dostanie się ropy do wód Zatoki Paskicj (szacuje się. że było to 240 min baryłek, czyli ponad 38 mld litrów) zatruwając przy tym nie tylko wodę i wszystkie organizmy ją zamieszkujące, ale także taaiy przybrzeżne (ok. 550 km), lasy mangrowc. bagna itd. Największe straty- poniosły populacje ptactwa wodnego, zginęło ok. 30 000 osobników Ponadto cały czas płonąca ropa przedostawała się do atmosfery w-raz z sadzą i oparami, w wyniku czego pokryła i zanieczyściła całą okolicę z pomocą wiatni. Najważniejszym problanan. który należało opanować jak najszybciej w cełu umknięcia dalszego skażana było lęaszaiie olbrzymiego pożaru. Naukowcy początkowo ocaiiali to na przynajmniej kilka lat. ale na szczęście, między innymi dzięki użyciu do gaszaiia ciekłego azotu ogiai udało się całkowicie ugasić w czasie ośmiu miesięcy. Od momaitu podpalana szybów do zakończana ich gaszaiia kuwęjckie złoża ropy uciapiały o jak się szacuje 3% (spłonęło 350 mbi ton surowca). Ponadto koszt gaszaua pożam przez tak długi czas oszacowany został na 1.5 mld dolarów. Co jednak najważniejsze nic da się oszacować jak bardzo ucierpiała przyroda, szacuje się. źc aby wszystkie ckosystany powróciły do stanu naturalnego potrzeba przynajmniej dziesięciu lat. ale nigdy nie będą to już ekosystany sprzed katastrofy.

1999. 12.Xn

Katastrofa ekologiczna spowodowana wycickian oleju napędowego z tankowca u wybrzeży Francji.

Cały incydait miał miejsce w- godzinach poraisiych 12. grudnia ok. 70 mil morskich od wybrzeży Bretanii. Wówczas to