14. Cykl klasyczny I współczesny - cechy wyróżniające.
Cykl współczesny można określić jako cykl zdeformowany i spłaszczony (w porównaniu z cyklom k asycznym-ezte*ofazo« Cechą charakterystyczną współczesnego cyklu jest skrócenie i spłycenie recesji tzn. fazy spadku produkcji oraz -elal wydłużenie okresu fazy wzrostowej. Z kolei między poprawą koniunktury: ożywieniem i rozkwitem trudno przeprowadzi-graniczne. Dlatego w cyklu współczesnym wyróżnia s e tylko dwie fazy cyklu:
• ekspansję - zwyżkową fazę ■ recesję - zniżkową fazę
Rząd prowadząc politykę gospodarczą dąży do tego, aby przedłużyć fazę ekspansji oraz skracać i spłycać fazę recesji. Najw wpływ na zmiany cyklu ma władnie polityka interwencjonizmu gospodarczego, czyli czynnego oddziaływania państw gospodarkę za pomocą instrumentów polityki fiskalnej i pieniężnej. Dlatego też wahania produkcji w cyklu współc/esn* znacznie płytsze niż w cyklu klasycznym, a cechą cha'akt ery styczną cyklu współczesnego jest znn ejszona amplituda wahań
Cykl klasyczny |
Cykl współczesny |
Budowa cyklu | |
Cykl czterofazowy: ożywienie, rozkwit, kryzys, depresja |
Cykl dwufazowy: faza wysokiej (ekspansja) i faza nisk koniunktury gospodarczej (recesja) |
Cechy morfologiczne cyklu | |
Charakter punktów zwrotnych | |
Punkty zwrotne gwałtowne, ostre |
Punsty zwrotne łagodne |
Długość cy |
klu i faz |
Faza pomyślnej koniunktury 4-6 lat Faza spadkowej koniunktury 4-6 lat |
Faza pomyślnej kon unktury 2-3 lat Faza spad<owej koniunktury 1,5-2 lat |
Cykl 8-12 lat |
Cykl 3,5-5 lat |
Częstotliwość informuje le cykli lub jaka część cyklu występuje w przyjętej jednostce czasu. | |
Niska |
Wysoka |
Amplituda - rozpiętość między górnym i dolnym punktem zwrotnym. | |
Amplituda okresu pomyślnej koniunktury zbliżona do amplitudy okresu kryzysowo-depresyjnego |
Amplituda fazy pomyślnej koniunktury wyższa niż ampl fazy niskiej aktywności |
Intensywność - oznacza silę tendencji zwyżkowych ub zniżkowych występujących w poszczególnych fazach. | |
Wysoka |
Niska |
Charakter przebiegu | |
Asymetryczny |
Asymetryczny |
Zależności między wielkościami makroekonomicznymi | |
Zależności stosunkowo proste o malej liczbie zmiennych |
Zależności stosunkowo złożone o dużej liczbie zmienn (liczne zmienne makroekonomiczne oddziałujące na sil w sposób złożony i wieloaspektowy] |
W wahaniach cyklu koniunkturalnego można wyróżnić cztery podstawowe fazy:
• kryzys (lub recesja w zależności od skali spadku produkcji)
• depresja (lub dno kryzysu]
• ożywienie gosoodarcze
• wysoka koniunktura (rozkwit gospodarczy)
Między poszczególnymi fazami zachodzi związek przyczynowo-skutkowy, co oznacza że mechanizmy i procesy zachód z; jednej fazie cyklu warunkują mechanizmy i procesy w następnej fazie. Przebieg cykli jest nieregularny, różnią się one rr sobą długością poszczególnych faz oraz amplituda wahań.
Opis faz cyklu koniunkturalnego:
• Stan szczytowy koniunktury (rozkwit)
• Wysoki poziom wydatków inwestycyjnych doprowadza po pewnym czasie do wzrostu zdolności produkc\ gospodarki narodowej
• Inwestycje osiągają swój najwyższy poziom (przestają rosnąć)
• Koszty produkcji rosną (w wyniku wykorzystania gorszych urządzeń wytwórczych, zatrudnienia pracown ków o ni<