38162

•    polityka ochrony środowiska;

•    polityka ochrony konsumentów i zdrowia publicznego;

•    polityka w dziedzinie badań i rozwoju;

•    polityka przemysłowa.

Polityka handlowa

Unia celna obok zniesienia ceł w obrocie wewnętrznym zakłada również prowadzenie wspólnej polityki handlowej wobec krajów trzecich. Proces dochodzenia do unii celnej miał trwać, na mocy Traktatu Rzymskiego o EWG. dwanaście lat (1958-1969). Na półtora roku przed upływem tego terminu, 1 lipca 1968 r., zniesiono cła w obrocie między państwami członkowskimi oraz wprowadzono wspólną taryfę celną w stosunku do państw trzecich. Inne narzędzia polityki handlowej (środki polityki eksportowej, ochrona przed dumpingiem oraz nadmiernym subsydiowaniem itd.) ujednolicono, zgodnie z wstępnymi założeniami, 1 stycznia 1970 r. W tym samym momencie Wspólnota przejęła od państw członkowskich uprawnienia w dziedzinie zawierania umów handlowych i współpracy gospodarczej z państwami trzecimi, a stosowne kompetencje zostały przeniesione z rządów krajowych na Komisję Europejską. To ona reprezentuje obecnie państwa członkowskie Wspólnot Europejskich w negocjacjach handlowych z krajami trzecimi i w ramach organizacji międzynarodowych (np. WTO, UNCTAD, OECD).

Wspólnoty Europejskie zawierają z krajami trzecimi zasadniczo trzy rodzaje umów: gospodarczo-handlowe (zwane czasem umowami o partnerstwie i współpracy), umowy o stowarzyszeniu oraz umowy sektorowe (odnoszące się do poszczególnych dziedzin). Umowy te są negocjowane i zawierane przez Wspólnoty Europejskie, funkcjonujące jako samodzielne podmioty prawa, lub w imieniu Wspólnot Europejskich i ich państw członkowskich.

Z trzema krajami Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - Islandią, Liechtensteinem i Norwegią - łączy Wspólnoty Europejskie Układ o Stworzeniu Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) z 1992 r. (Szwajcaria podpisała Układ, ale ostatecznie do niego nie przystąpiła, na skutek negatywnego wyniku referendum). Funkcjonowanie EOG opiera się na zasadzie tzw. czterech wolności - swobodzie przepływu towarów, usług, kapitału i osób. Następnym rodzajem umów są umowy o stowarzyszeniu, zawarte przez WE i ich państwa członkowskie z dziesięcioma krajami Europy Środkowej i Wschodniej (w tym w 1991 r. z Polską) oraz Cyprem i Maltą. Wspomniane umowy powinny w ostatecznym wyniku doprowadzić do uzyskania przez te kraje członkostwa w Unii Europejskiej. Z Turcją mają WE zawarte porozumienie o unii celnej, z krajami Afryki, Karaibów i Pacyfiku - łączy je Umowa o Partnerstwie (zastąpiła Konwencję z Lome), z krajami basenu Morza Śródziemnego - zbiór umów, które mają doprowadzić do powstania Partnerstwa Euro-Śródziemnomorskiego w okresie do 2010 r. Rozbudowana sieć umów łączy też Wspólnoty (i ich państwa członkowskie) ze Stanami Zjednoczonymi i Kanadą, Japonią, z krajami ASEAN-u, MERCOSUR-em oraz krajami byłego Związku Radzieckiego.

Polityka konkurencji

Tworzenie wspólnego rynku, a następnie dochodzenie do rzeczywiście jednolitego rynku europejskiego wymagało ustalenia odpowiednich reguł w dziedzinie konkurencji, tak aby nie mogła być ona sztucznie zakłócana poprzez działanie podmiotów gospodarczych lub