39794

Habermas początkowo mówiący o argumencie transcendentalno-pragmatycznym. odchodzi od tego na rzecz argumentu uniwersalno-pragmatycznego.

W filozofii Kanta zarówno poznanie filozoficzne i motywacje do działania zakorzenione są w wymiarze rozumowym, ale też zmysłowym (aspekt obiektywny i subiektywny). My jako ludzie zawsze możemy (lecz nie musimy) działać moralnie. Tym co konieczne jest forma motywu naszego działania, zgodna z tym co moralne.

Zdaniem Kanta praktyczna władza sądzenia nie uzmysławia w jakimś odpowiedniku schematyzmu transcendentalnego kategorii wolności mnożliwiającej sobie przedstawienia praw-a moralnego. Z jednej strony kategorie wolności maja znaczenie obiektywne, a z drugiej strony w konkretnej sytuacji problemowej musimy sformułować zasady działania, a następnie je przetestować.

Na gnoicie teorii dyskursu wykazuje się konieczność powiązania ze sobą ogólnej fonny myślenia z konkretnymi sytuacjami.

Teoria dyskursu poszukuje ogólnej, uniwersalnej formy dyskursu, który byłby uzasadnieniem tego dyskursu? Nie można narzucać innym swojego rozumienia „pod płaszczykiem” znajomości, wiedzy na dany temat.

Habermas —► Czy można odnaleźć uniwersalne roszczenia normatywne, niezależne od kontekstu życia, w których totalność życia jest osadzona?

Poszukuje się uniwersalnej formy zdolnej generować osiąganie konsensu popizez rzeczywisty dyskurs. Ma ona dawać zasadne racje do mówienia o prawomocnym normowaniu rzeczywistości.

Każdy z przedstawicieli teorii dyskursu koncentruje się na innych fundamentach kantowskich:

Karl - Otto Apel —» Podejmuje kwestię ostatecznego uzasadnienia prawa moralnego, celem którego jest podjecie idei państwa celu, które z uwagi na narzędzia teoretyczne uważa za metafizyczną prefigurację a priori idealnej wspólnoty komimikacyjnej, którą trzeba uznać za regulatywną ideę komunikacji ludzkiej W odniesieniu do tej idei Apel rozwija etykę odpow iedzialności przede wszystkim w wymiarze globalnym czyli tzw. MAKROETYKĘ WSPÓŁODPOWIEDZIALNOŚCI. Wymiar ten kontrastuje z etyka na wymiarze regionalnym, społecznym czyli tzw. MIKROETYKĄ.

Alexy —> Twierdzi, iż dyskurs prawniczy stanowi szczegóbiy przypadek dyskursu praktycznego. Stara się wskazać na nonnatywny trzon dyskursu praw^riuczego. Nerwem jest teza, że nawet niepozytywistyczna koncepcja prawa opierać się musi na co najmniej nierelatywistycznej etyce. W tym celu prawo musi być falsyfikowane moralnie, a kryter iami oceny czy norma jest poprawiła moralnie są reguły i zasady dyskursu.