Zdolność kredytowa oznacza zdolność do terminowego i kompletnego wypełnienia zobowiązań oraz warunków umowy kredytowej. Praktyka działalności banków nie wypracowała jednak jednolitego wzorca oceny zdolności kredytowej.
Można jednak wyodrębnić 2 podstawowe kategorie zdolności kredytowej:
• zdolność kredytowy pod względem formalnoprawnym, tj. wiarygodność prawną kredytobiorcy,
• zdolność kredytową pod względem merytorycznym (głównie ekonomicznym), tj. wiarygodność ekonomiczną kredytobiorcy.
Zdolność kredytowa pod względem formalnoprawnym oznacza zdolność do podejmowania czynności prawnych, w tym do zawierania umów kredytowych (w przypadku osób prawnych sprawdzanie pełnomocnictw osób, w ramach których mogą one przejmować prawa i obowiązki kredytobiorcy). Skrótowo ujmując - wiarygodność prawna oznacza zdolność prawną do wejścia w stosunki umowne z bankiem.
Zdolność kredytowa pod względem merytorycznym, a więc wiarygodność ekonomiczna kredytobiorcy, jest natomiast pojęciem bardziej złożonym, zawiera bowiem dwa podstawowe aspekty oceny:
• personalny,
• ekonomiczny.
Na ocenę wiarygodności ekonomicznej z personalnego punktu widzenia składa się badanie elementów determinujących zaufanie do osoby kredytobiorcy: stan rodzinny, stan majątkowy, reputacja, kwalifikacje zawodowe, doświadczenie zawodowe, zdolności menedżerskie. Zawiera się w niej także ocena etyczno-moralna, lojalność, solidność i odpowiedzialność osobista kredytobiorcy za interesy prowadzonej firmy.
Z kolei ekonomiczne aspekty oceny merytoiycznej zdolności kredytowej (wiarygodności ekonomicznej) sprowadzają się do oceny elementów charakteryzujących dotychczasową i perspektywiczną sytuację ekonomiczno-finansową kredytobiorcy oraz jakość zabezpieczeń prawnych kredytu.
Wymienione dwie grupy czynników oceny: personalne i ekonomiczne, nie są równoważne. W odniesieniu do drobnych kredytów konsumpcyjnych dominuje aspekt personalny oceny merytorycznej, natomiast w obrębie kredytów na działalność gospodarczą przedsiębiorstw pierwszeństwo mają czysto ekonomiczne przesłanki merytorycznej oceny wiarygodności kredytowej.