Immunitet sędziowski polega na uzależnieniu zatrzymania lub pociągnięcia do odpowiedzialności karnej sądowej lub administracyjnej od zezwolenia właściwego sądu dyscyplinarnego. Nietykalności nie dotyczy zatrzymanie na gorącym uczynku popełnienia przestępstwa.
Immunitet formalny, względny Immunitet nietykalności
Uchylić immunitet może sąd wskazany w ustawie.
STAN SPOCZYNKU
Sędzia przechodzi w stan spoczynku z dniem ukończenia 65 roku życia, chyba że KRS, na wniosek sędziego, po zasięgnięciu opinii kolegium właściwego sądu, wyrazi zgodę na dalsze zajmowanie stanowiska, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez sędziego 70 roku życia.
PRZESŁANKI NOMINACJI
Na urząd sędziego może być powołany ten, kto:
1) posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich,
2) jest nieskazitelnego charakteru,
3) ukończył 29 lat,
4) ukończył wyższe studia prawnicze i uzyskał tytuł magistra,
5) jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków sędziego,
6) złożył egzamin sędziowski lub prokuratorski,
7) pracował w charakterze asesora sądowego lub prokuratorskiego co najmniej 3 lata lub referendarza sądowego co najmniej 5 lat.
Wymagania aplikacji, asesury i egzaminu nie dotyczą m in. profesorów, doktorów habilitowanych nauk prawnych, prokuratorów, adwokatowi notariuszy.
APOLITYCZNOŚĆ
W okresie zajmowania stanowiska sędzia nie może należeć do partii politycznej ani brać udziału wżadnej działalności politycznej.
ŁAWNICY
Ławnikiem może być wybrany ten, kto:
1) posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich,
2) jest nieskazitelnego charakteru,
3) ukończył 30 lat,
4) jest zatrudniony lub zamieszkuje w miejscu kandydowania co najmniej od roku.
Ławników do sądów okręgowych oraz do sądów rejonowych wybierają rady gmin w głosowaniu tajnym.
Wzakresie orzekania ławnicy są niezawiśli i podlegają tylko ustawom.
Kadencja ławników trwa 4 lata. Mandat ławnika wygasa w razie pozbawienia go praw publicznych prawomocnym wyrokiem sądowym. Rada gminy może też odwołać ławnika z własnej inicjatywy lub na wniosek prezesa właściwego sądu w razie m in. niewykonywania obowiązków ławnika.
ORGANIZACJA I STRUKTURA SĄDÓW