41317

-korelatywnie sprzężony z prawem podmiotowym obowiązek może obciążać inne podmioty lub mieć charakter potencjalny 4) prawo podmiotowe służy ochronie interesów podmiotów prawa cywilnego uznanych przez prawo oraz określoną moralność -prawa podmiotowego nie posiada ten, któremu przysługują kompetencje do działania wyłącznie w cudzym interesie, np, wykonawca testamentu

51 dawniejsza teoria prawa cywilnego upatrywała istotę prawa podmiotowego w psychofizycznie pojętej woli uprawnionego -koncepcja jest nieuzasadniona, ponieważ prawo podmiotowe może przysługiwać osobom niezdolnym do podejmowania jakichkolwiek świadomych decyzji (np. dzieciom, osobom ubezwłasnowolnionym)

-w ich imieniu prawa podmiotowe wykonują przedstawiciele ustawowi -istnieje problem, jaką kwalifikację normatywną mają czyny podmiotu uprawnionego

1)    czy są to tylko czyny dozwolone przez normę prawną, tzn. czy mogą być jednocześnie przez tę normę nakazane, czyli objęte obowiązkiem podmiotu uprawnionego

2)    czy pojęcie prawa podmiotowego należy odnieść wyłącznie do sytuacji, w których czyny podmiotu uprawnionego są indyferentne, tzn. ani nie zakazane, ani nie nakazane przez normę prawną

§1 dyskusyjnym jest, czy do cech konstytutywnych prawa podmiotowego należy kompetencja do żądania od właściwego organu państwowego, aby w razie konieczności przymusił podmiot obowiązany od realizacji powinnego zachowania 71 Definicja prawa podmiotowego sytuacja prawna wyznaczana podmiotom przez obowiązujące normy i chroniąca prawnie uznane interesy tych podmiotów -na sytuację tą składają się:

a) wolne zachowania psychofizyczne b) konwencjonalne zachowania podmiotu uprawnionego, z którym sprzężone są zawsze obowiązki innego podmiotu -z reguły uprawnionemu przysługuje też kompetencja do żądania, by organ państwowy dysponujący przymusem doprowadził do zrealizowania sprzężonych prawem obowiązków III. UPRAWNIENIA

Uprawnienie □ wyróżniony element prawa podmiotowego -wśród uprawnień wyróżnia się:

1)    roszczenia

2)    uprawnienia kształtujące

3)    zarzuty

4)    prawa podmiotowe bezpośrednie (jednostkowe)

1) Roszczenie O uprawnienie polegające na tym, że jakaś indywidualnie oznaczona osoba ma obowiązek wykonać świadczenie na rzecz uprawnionego

-uprawniony może żądać, aby zachowała się ona w ściśle określony sposób

-roszczenie jest skonkretyzowane pod względem treści i podmiotu oraz bezpośrednio przyporządkowany mu pozostaje obowiązek innego określonego podmiotu