41369

Państwowych np. org.adm, sądowe) Dzięki temu obywatel może zainicjować proces ochrony.

•    ochrona interesu publicznego. Daje SK skonstruowanie zgodne z konstytucją prawa. Odgrywa też istotną rolę w procesie konkretyzowania, wykładni i stosowania prawa. Linia orzecznictwa kształtowana jest przez sądy. Konstytucja ma charakter prewencyjny. Oprócz tego wykracza poza rozstrzyganie konfliktów między jednostką a państwem. Wpisuje się zatem w funkcję integracyjną - zbliża obywateli(bo widzi, że może sięgnąć po jakiś środek prawny) i państwo.

Geneza skargi konstytucyjnej sięga do idei ochrony praw człowieka, a więc można uznać za początek wydanych w Anglii - Wielkiej Karty Swobód i Habeas Corpus Act.. na podstawie tym aktów prawnych obywatelom przysługiwały pewne środki ochrony względem państwa i posiadali oni instrumenty prawne do tej ochrony.

Sama skarga konstytucyjna ukształtowała się wraz z nowoczesnymi konstytucjami pisanymi (XVIII i XIX wiek). Pierwowzorem była

•    konstytucja Bawarii z 1814 roku na podstawie której można było skierować skargę do monarchy, który mógł ją przekazać do rozpoznania przez organ sądowy (kontrola sadowa) lub skierować ją do Rady Państwa (kontrola polityczna).

•    Do konstytucji Rzeszy Niemieckiej z 1849 roku wprowadzono skargi na akty wykonawcze, kierowane bezpośrednio do Sądu Rzeszy - element subsydiarności.

•    W Ustawie Zasadniczej Austro- Węgier z 1867 roku znalazła się skarga do sądu na akty wykonawcze, przysługująca również na zaniechania i bezczynność organów administracji.

•    Konstytucja Szwajcarii z 1874 roku przyznawała skargę na naruszenia prawa dokonane przez organy kantonalne, a rozpatrywana była przez sąd.

Skarga w obecnym znaczeniu ukształtowała się w Austrii(pierwszym w świecie twórcą Trybunału Konstytucyjnego był w 1920 r. Hans Kelsen), gdzie występowała jako skarga do Trybunału Państwa za naruszenie praw konstytucyjnych. Mankamentem tej instytucji było to, że orzeczenia Trybunału Państwa nie miały charakteru wiążącego. Instytucja skargi kształtowała się na obszarach niemieckich, nie występowała w krajach anglosaskich, ani w prawie amerykańskim - inny system sądownictwa. We Francji również się nie kształtowała, gdyż tam, system konstytucyjny opierał się na założeniu, że konstytucja zawiera idee prawne, na które nie trzeba się powoływać a przy tym konstytucja była wyrazem woli ludu -suwerena. Popularność skargi wzrosła po II wojnie światowej, okazało się, że jedną z podstawowych słabości krajów europejskich był brak instytucji ochrony praw człowieka. Powstał wniosek, że źródłem wolności człowieka jest godność, a państwo nie może tych praw znosić albo ograniczać. Współczesny model skargi został więc ukształtowany w Niemczech po II wojnie światowej. Pierwszy okres - lata 70-te, kiedy zmieniano konstytucje w Europie (m.in.: Hiszpania - 1978), następny okres to lata po 1989 roku - po obaleniu systemu komun istyczneg:

•    1989 - Węgry

•    1990 - Rosja

•    1992 - Słowacja

•    1997-Albania