41916

Jeżeli będziemy rozważać układ w ustalonych warunkach zewnętrznych (T , p = const) składający się z m moli rozpuszczalnika i n₂ moli substancji rozpuszczonej.

Zgodnie z teorematem Eulera całkowitą objętość roztworu przedstawia równanie :

V =n, Vi+ n, V, ( 1 ) w którym Vi oznacza cząstkową objętość molową rozpuszczalnika , zaś V₂ cząstkową objętość molową substancji rozpuszczonej . Całkowitą objętość roztworu można zmierzyć stosunkowo prosto z bardzo dużą dokładnością ; bezpośrednim pomiarom nie są natomiast dostępne cząstkowe objętości molowe składników . Dla ich wyznaczenia możemy się posłużyć kilkoma metodami, z których najczęściej używa się metody pozornej objętości.

Oznaczmy objętość 1 mola czystego rozpuszczalnika przez V|° ; jeżeli wstawimy tę wartość do równania ( 1 ) w miejsce cząstkowej objętości molowej rozpuszczalnika w roztworze Vj, to dla otrzymania poprawnej wartości całkowitej objętości roztworu V , musimy w miejsce całkowitej objętości molowej substancji rozpuszczonej wstawić tzw. objętość pozorną f : V = niV,° + n₂f . Pozorną objętość substancji rozpuszczonej

otrzymujemy zatem przez pomiar całkowitej objętości V z równania : 0⁼~(^v

Różniczkując to równanie względem liczby moli substancji rozpuszczonej, n₂, otrzymujemy

d(p

wyrażenie na cząstkową objętość molową substancji rozpuszczonej : ^v*    ⁺

a z równania ( 1 ) wartość Vi. Potrzebną wartość pochodnej    otrzymuje się graficznie ze

zmierzonej zależności f od n₂ .

2, Opracowanie wyników : 2.1. Obliczanie gęstości