38498

POMIAR CZĘSTOTLIWOŚCI- Częstotliwość / zjawiska okresowego określana jest jako stosunek liczby k okresów T tego zjawiska występujących w przedziale czasu i do wartości tego przedziału: f=kJx. Określona w ten sposób częstotliwość jest wartością średnią w przedziale czasu r. Ponieważ r=A:T częstotliwość jest odwrotnością okresu f=l/T. Jednostka -herc (Hz), a) wibracyjne bjilorazowe c) integracyjne d)inferencyjne e)pizy użyciu mostków f) cyfrowe

POMIAR CZĘSTOTLIWOŚCI METODĄ CYFROWĄ- w częstościomierzu tym, badany przebieg o częstotliwości f_x przetwarzany jest w ukł fonnującym na porzebieg impulsowy o takiej samej częstotliwości. Generator wzorcowy odcinka czasu wytwarza impuls o czasie trwania Tn otwierający bramkę na czas pomiaru. W czasie gdy bramka jest otwarta, licznik zliczy N=T_n/T_x impulsów, a ponieważ f_x=l/T_x zmierzona częstotliwość wynosi: f_x=N- 1/T_S POMIAR OKRESU METODĄ CYFROWĄ- w układzie tym badany przebieg przetwarzany jest na sygnał impulsowy, w którym czas każdego impulsu równy jest okresowi T_x przebiegu badanego. Impuls ten otwiera bramkę na czas pomiaru. W czasie, gdy bramka jest otw^rarta, zliczane są impulsy z generatora wzorcowego o częstotliwości f_w=l/T_w. W czasie pomiaru licznik zliczy N=T_X/T_W impulsów, a stąd wartość zmierzonego okresu wynosi: T^N l/fw, a częstotliwość f_x=l/T_x=l/N f„

BŁĘDY PRZY POMIARZE CZĘSTOŚCI METODĄ CYFROWĄ- główne źródła błędów w cyfrowych pomiarach częstości to a) blad zliczania (dvskretvzaciiJ występuje gdy długość impulsów bramkujących nie jest całkowitą wielokrotnością zliczonych okresów. W takim wypadku liczba zliczonych impulsów uzależniona jest od położenia impulsu bramkującego, b) Błąd częstotliwości generatora wzorcowego. Częstotliwość ta może odbiegać od częstotliwości znamionowej, może również zmieniać się w czasie pracy. Błąd nie przekracza wartości kilku dziesieciotysięcznych %. c) błąd bramkowania -wynika z różnicy opóźnienia między zboczem narastającym i opadającym impulsu bramkowego. Różnica ta powoduje różnicę w opóźnieniu chwili otwarcia i zamknięcia bramki. Błąd ten jest spowodowany również zakłóceniami występującymi w badanym przebiegu. Zakłócenia te mogą być przyczyną wcześniejszego lub późniejszego otwarcia bramki.

POMIAR TEMPERATURY: a) tennoelementy -posiada dwa druty zwane elektrodami, jednym końcem połączone w spoinę pomiarowy. Wolne końce nazywane zimnymi końcami są zaciskami do pomiaru siły elektromotorycznej E. E jest proporcjonalne do różnicy temp spoiny pomiarowej T i zimnych końców^r T_z. b) rezystancyjne czujniki temperatury - zalety: powtarzalność, duża stałość charakterystyki, liniowość. Stosuje się czujniki z platyny, miedzi i niklu. Cliarakterystyki czujmków^r są normowane, są podawane w tabelach lub opisane równaniami: Rr=Ro(l+aT). c) termistory - wykonuje się przez sprasowanie materiału półprzewodnikowego i lepiszcza z wyprasowanymi dni tanu, które służą jako wyprowadzenia. Charakterystyka tennistorów jest nieliniowa: Rr=Ae^BT. Zalety: czułość dużo większa niż czujników' rezystancyjnych. Wady: duży rozrzut parametrów, starzenie elementów, konieczność stosow^rania specjalnych układów pomiarowych.

TENSOMETRY- stosowane do pomiaiu odkształceń, naprężeń, sil i momentów konstrukcji i części maszyn. Zasada działania: rozciągany dnit odkształca się. Zwiększa się długość o dl, przekrój się mniejsza o pdq (p- wsp Poissona). Pod wpływem naprężenia zmienia się rezystancja właściwa materiału o dp. Ponieważ R=p l/q to dR/R=dl/l-<łq/q+dp/p=ke, gdzie odkształcenie e=dl/l. Współczyiuuk k=AR/eR nazywa się stalą tensometryczną drutu i zależy od materiału.

POMIAR PRĘDKOŚCI OBROTOWEJ- prądnica tachometryczna prądu stałego- wykonana jest jako prądnica z lunieszczonymi na stojanie magnesami trwałymi, natomiast na wirniku nawinięte jest uzwojenie, którego końce wyprowadzone są na zewnątrz przez komutator i szczotki. Wirujące uzwojenie przecina pole magnetyczne, w wyniku czego indukuje się w nim silę elektromotoryczną. Rzadziej stosowane są prądnice obcowzbudne, w których pole magnetyczne wytwarzane jest w uzwojeniu stojana. Wynika to z konieczności stabilizacji napięcia wzbudzenia w celu zapewniema dużej dokładności przetwarzania. Wartość indukowanej siły elektormotoiycznej E jest wprost proporcjonalna do prędkości obrotowej n: E=k n, k- stała konstrukcyjna prądnicy.