42245

Władysław Tatarkiewicz Romantyzm, czyli rozpacz semantyka będąc wypowiedzią z XVII i XVIII wieku stworzył pojęcie romantyzmu w dwudziestu piędu wersjach, za każdym razem ten termin wskazuje na inne zjawisko m.in.:

•    dotycząca uczucia-jest ono najważniejsze;

•    dotyczące wyobraźni: „oko duszy”, jako działanie wyobraźni; duchowa natura sztuki, imaginacja stwarza obraz rzeczywistości, stwarza rzeczywistość, poezja i sztuka to rzecz wyobraźni;

•    poetyczność, jako najwyższa wartość, cecha poezji, literatury,

ROMANTYCZNY = POETYCKI, POETYCZNY

W ramach tych kręgów znaczeń można szukać odmian. Romantyzm to dawanie duchowej przewagi nad formą (wg Hegla). Nazwa romantyzm wiąże się z uznaniem poetycznośd w opisie rzeczywistośd. Pojawia się pragnienie przebywania w sferze duchów.

Romantyzm to:

•    przewaga zainteresowali etycznych nad estetycznymi (ballady, Konrad Wallenrod, Grażyna). Silna jest tęsknota do tego, co dobre Mickiewicz zaczyna od manifestów etycznych - Grażyna. Konrad Wallenrod.

•    przeświadczenie o niesprawiedliwości świata, katastrofizmie;

•    bunt przeciw przyjętym regułom, bunt, który zmierza w kierunku wolności (liberalizm);

•    walka romantyków z klasykami;

•    indywidualizm (wczesny romantyzm) - Gustaw, Wacław, Konrad Wallenrod, to postaci zbudowane na wzór Giaura;

•    przedstawiał swoje widzenie świata i rzeczy, subiektywizm w literaturze i sztuce każe postępować z duchem czasu;

•    chęć dotarcia do głębi bytu;

•    symbolizm (usymbolicznianic literatury), -* od alegorii ku symbolowi;

•    nie stawianie sztuce żadnych granic w doborze treści;

•    uznanie wiclorakości form literatury i sztuki;

•    nastawienie wrogie wobec standaryzacji, uniwersalizacji;

•    wzorowanie się na naturze, natura jako słowo klucz (ona jest nicustandaryzowana, dzika, nieokiełznana);

•    ucieczka od teraźniejszości, ucieczka w świat utopii;

•    ciąg pojęć związanych z mchem, dynamizmem, uwielbienie rozmachu, pędu, skłonność do pochwały tego, co jest silnym działaniem, sztuka, która silnie uderza w ludzi (wzrusza);

•    brak harmonii;

Głównym tematem jest konflikt. Romantyczna jest literatura i sztuka, która mówi o cierpieniu, wynikającym z konfliktu.

Nie ma jednolitego zespołu cech charakterystycznych dla całego okresu ROMANTYZMU Kategorie, które pozwalają mówić o nowym ładzie romantyzmu to:

•    WYOBRAŹNIA - badając literaturę romantyczną znajdziemy to samo pojmowanie poezji i wyobraźni poetyckiej - są czymś najistotniejszym, przekazywanie w dowolnej formie artystycznej swoich wrażeń i wyobrażał.

•    NATURA - wszędzie jest tak samo uprzywilejowanie ujęcie natury i jej związku z człowiekiem.

Pojmowanie    natury

z człowiekian dla poglądu na świat,

•    SYMBOL - posługiwanie się symbolem i mitem, które mają wpływ na styl i literaturę romantyzmu.

Do dziś uczeni zadają sobie pytanie o początki romantyzmu.