42249

docenienie Byrona, który w lit. angielskiej nie odgrywa tak ważnej roli. Mówi też, że bohaterowie Byrona mają sumienie.

Nie można ominąć innego angielskiego pisarza Waltera Scotta - autora powieści historycznej. Od niego twórcy polskich powieści poetyckich nauczyli się zasady kolorytu. Chodzi o to. że język, jakim napisany jest utwór odciska ślad miejsca, z jakiego wywodzi się autor (wszystkie jego powieści). Związanie z tzw. Małą ojczyzną - widać to.

Wszystkie powieści poetyckie stworzone w Polsce mają swoisty podtytuł - epitet regionalizacji, np.: powieść litewska, ukraińska, wielkopolska, itd. Nie musiało to być miejsce urodzenia pisarza. W powieści poetyckiej istotne jest pochodzenie biologiczne autora:

•    Litwa Mickiewicza.

•    Ukraina Malczewskiego.

Akcja poematu klasycznego dzieje się w świecie Śródziemnomorskim. Nie koniecznie znanym autorowi z autopsji.    ale

z encyklopedii i mitologii. W powieści poetyckiej istotny jest świat, z jakim związany jest autor dzieła. Ważne są doświadczenia pisarza.

Jako pierwsza zaistniała Grażyna (1822), pochopnie zaliczona do gatunku powieści poetyckiej (sytuuje się ona bowiem między oświeceniową epopeją z powieścią poetycką). Obcujemy w niej z systemem narracji    wcześniejszej    —    z    przeszłości:

z narratorem wszechwiedzącym (plany w opisie - od ogółu do szczegółu). Jest to typ narracji przedromantycznęj, trzecioosobowej. zaczerpniętej z historii. W Grażynie są luki fabularne, sami musimy zrekonstruować znaki fabularne. Zagadka leży u podstaw całej intrygi (z oświecenia: zagadka to jeszcze nie tajemnica). Często stosowana klasyfikacja Grażyny jest uproszczeniem. Nie wiadomo, kto jest głównym bohaterem utworu.

Tytuły romantycznych utworów bywają często przewrotne i mylące i nie zawsze wskazują na głównego bohatera (np. Grażyna - a Litawor, Pan Tadeusz - a ksiądz Robak). Romantyczne samobójstwa nie zawsze miały konstruktywny cel. Często służyły zbiorowości, miały moc oczyszczającą (ale nie zawsze, bo np. czemu służy śmierć Wertera?).