42266

Ameryka Północna rozciąga się od ok. 83 N do Przesmyku Panamskiego. Od Eurazji oddzielają: Morze Grenlandzkie, Morze Arktyczne, Ocean Atlantycki, Cieśnina Beringa i Ocean Spokojny.

Główne struktury orograficzne mają przebieg generalnie połudnkiowy.

Są to młode góry ale występują w nich terrany (egzotyczne miejsca ze starymi skałami).

Ok. 2/3 terytorium Ameryk zostało podbite przez Hiszpanów i Portugalczyków i stąd jest dużo nazw w tych językach, np. Kordyliery.

Na wschód od Kordylierówjest pas równin mających niekiedy charakter wyżyn. Dalej na wschód są Apallachya potem znowu równiny zwane Nizinami Nadbrzeżnymi.

Na południu jest Wyżyna Meksykańska. Na południe od niej Kordyliery rozdzielają się na dwa łańcuchy górskie.

Geologia

Tarcza Kanadyjska (Laurentyjska) - prekambryjska, obejmuje ona obszar od Wielkich Jezior na północ, łącznie z Grenlandią.

Morze Baffina dzieli Grenlandię od kontynentu - rozłam ten jest młody (ok. 5 min lat).

Apallachy - góry wieku kaledońskiego

Centrum zlodowacenia Ameryki północnej był Labrador

Wielkie Jeziora mają pochodzenie tektoniczno-lodowcowe, są one na granicy tarczy Laurentyjskiej.

Klimat

Większość Ameryki Północnej jest w klimacie umiarkowanym Skraj północny to klimat podbiegunowy. Skraj południowy to klimat podzwrotnikowy, zwrotnikowy, równikowy. Obszar Wielkich Równin jest drogą do przemieszczania się powietrza z płn. na płd. Lub odwrotnie - zależy od pory roku. Zimą zimne powietrze może dochodzić nawet do Zatoki Meksykańskiej i obniża temperaturę nawet na wyspach np. na Kubie (ale nie jakoś drastycznie).

Stosunki wodne

Liczne jeziora w północnej części - w większości jeziora polodowcowe. Na południu jest mało jezior a w większości są one tektoniczne, np. Jezioro Nikaragua w Nikaragui.

Jezioro Nikaragua - największe w Ameryce Środkowej położone w obniżeniu tektonicznym.

Jezioro Górne - największe i najgłębsze z Wielkich Jezior - tektoniczno lodowcowe (jest to największe słodkowodne jezioro na Ziemi).

Jezioro Niedźwiedzie i Jezioro Niewolnicze - duże jeziora w Kanadzie, polodowcowe Największy system rzeczny to Missisipi Missouiri.

Mackenzie, Athabaska i rz. Niewolnicza - duży system rzeczny w płn. części, tworzy deltę

Jukon - rzeka w płn. Kanadzie i na Alasce, tworzy deltę Inne rzeki - Rio Grandę, Kolorado, Kulumbia