42652

charakter niz późniejsze procesy czarownic; mianowicie gdy grzesznicy okazywali skruchę, poprzestawano na karach więzienia. Mienie oskarżonych przypadało inkwizytorom, pewna ich część ulegała konfiskacie na rzecz korony.

We Francji szalała inkwizycja a w Niemczech pojawiły się ruchy kacerskte występujące przeciwko Kościołowi, duchowieństwu i ustanowionemu porządkowi, byli to... biczownicy (flagelanci). Biczowali się do krwi i nawoływali do pokuty, aby ułagodzić gniew Boży. gdyż nie znana dotąd zaraza, epidemia dżumy toczyła Europę. Ludzie masowo umierali - wyginęła wtedy jedna trzecia europejskiej ludności.

Wszystkiemu oczywiście byli winni Żydzi, oskarżano ich o zatruwanie studni i szarzenie przez to zarazy. Mordowano ich nie oszczędzając ani kobiet ani dzieci. Wyrżnięto w pień ponad trzysta gmin żydowskich. Biczownicy łamali opór miast, które broniły swoich żydowskich mieszkańców.

Biczownicy zerwali z kościołem, nie uznawali spowiedzi, odpustów ani mszy żałobnych, atakowali gwałtownie papieża i wysuwali groźne żądania pod adresem władz świeckich. Byli bojownikami rewolucji religijnej i społecznej, nie cofającymi się prze użyciem przemocy. Papież nie pozostał na tę sytuację obojętny, siicinsyn wydał bullę, w której zakazał biczowniczych wędrówek i wezwał władze do położenia im kresu. Na rozkaz książąt chwytano prowodyrów i wieszano ich. bądź ścinano im głowy. Biczowniczą organizację zdławiono bez najmniejszych problemów juz w 1350 roku

Sekta tancerzy - narodziła się w niedługi czas potem. Ich ekstaza religijna przejawiała się w dzikim szale tańca. Atakowali kler, zarzucali mu niemoralność i głupotę. Z sektą księża poradzili sobie dość szybko i... humanitarnie.

Najgłośniejszym procesem o herezję w tamtych czasach był proces Dziewicy Orleańskiej (1431 rok): Joasia uparcie odmawiała uznania kościoła za najwyższy autorytet Co ciekawe, w tym procesie sąd zakazał stosowania tortur. Niemniej jej śmierć na stosie była w rzeczywistości morderstwem sądowym dokonanym z przyczyn natury politycznej. Joannę rehabilitowano w 1456 roku.

Na te czasy przypada wynalazek driicu. w którym prześladowcy herezji znaleźli nowy, potężny środek oddziaływania na opinię. Szerzenie obłędnych idei za jego pomocą zaczęło się w krótki czas po procesie rehabilitacyjnym ^>anny. Pierwszym drukowanym tekstem propagandowym była „Twierdza wiary" Alfonsa de Spiny z 1459 roku (wydriicowana w 1467 roku); książka ta wypowiadała wojnę heretykom, mahometanom i żydom, których autor pomawiał o profanowanie hosbi. o mordy rytualne. Na koniec wypowiedział wojnę demonom, którym dają omamić się stare kobiety (książka powstała pod wyraźnym wpływem inkwizytorów z Południowej Francji).

Niemniej wtedy jeszcze czarownice uważano jedynie za zło lokalne, nie zagrażające całemu światu Kobiety posądzane o czary wypędzano z miasta, me mordowano w bestialski sposób (Strasburg. Bazylea. Utrecht). Wniosek: stosowane tradycyjnie łagodne kary za uprawianie czarów uważano za wystarczające przez ukazaniem się „Miota...". W niektórych miejscowościach obłędny strach przed czarownicami skłaniał do wydawania wyroków śmierci, ale mimo wszystko jednak procesy takie należały jeszcze do rzadkości.

Dr Johann Hartlleb zainteresował się problemem czarownictwa. Był on człowiekiem żądnym wiedzy, korzystał więc z każdej sposobności, aby sprawdzić działanie sił nadprzyrodzonych, jakie przypisywano skazanym na śmierć kobietom. Człowiekiem oświeconym to on nie był. tkwił głęboko w zabobonach swojej epoki, czemu dał wyraz w swojej książce z 1455 roku _Księga wszelkich sztuk zakazanych, niewiary i czarownictwa". Inkwizytorzy me wyczuwali w nim przeciwnika, mimo ze chętnie zadawał się z czarownicami i nie obawiał się ich. Obłędnych idei szerzonych przez prześladowców nie podawał w wątpliwość (idiota jeden...).

Niemniej istnieli i odważni ludzie (mnkh Edelin. którego proces odbył się w 1453 roku), którzy taki stan rzeczy w wątpliwość podawali, czym ściągali na siebie szydercze groźby inkwizytorów i innych prześladowców czarownic, oskarżenia owych prześladowców opierały się jeno na urojeniach.

1459 rok - w Arras rozpoczął się wielki proces przeciwko kacerzom, ale zakończył dotkliwą porażką prześladowców. Obłędne idee inkwizytorów natrafiały na coraz większy opór.

!Ten czas nie był jeszcze okresem właściwego prześladowania czarownic (kobiet), wciąż jeszcze obiektem prześladowań są osoby obojga płci. a czarownicy nie są jeszcze w mniejszości. !

MŁOT NA CZAROWNICE'

(tylko dwie książki wyznaczyły bieg histoni nowożytnej Europy : -Młot na czarownice" i ..Mein Kampf")-M/ot..“ dzieło inkwizytorów Kramera i Sprengera ukazał się w Niemczech w 1487 roku Autorzy skarżyli się na przeszkody, jakie napotykają inkwizytorzy, i doradzali szybkie przeprowadzenie tego rodzaju procesów, aby nie dać przeciwnikom czasu na

namysły, obiekcje i zastrzeżenia.

Przejście od procesów kacerzy do procesów czarownic w XV wieku w zasadzie wiązało się z kroczeniem inkwizycji po tej samej drodze, ale pojawił się nowy element - nienawiść do kobiet, jaki prześladowcy czarownic wprowadzili do obłędnego systemu swoich idei. Ataki więc skierowano głównie przeciwko kobietom.

..Propagując te idee usiłowali inkwizytorzy papiescy rozpętać w Niemczech procesy czarownic. Postępowanie stosowane w tych procesach było wzorowane na procedurze procesów o herezję, tyle ze w procesie o czary odpadała ostatnia możliwość łagodniejszego potraktowania skruszonego grzesznika przyznającego się do winy, jaką dopuszczał nawet proces o herezję.

Procesy czarownic były sprzeczne z tradycjami prawa i poczuciem sprawiedliwości przeważającej większości ludzi owych czasów. Co więcej były sprzeczne z instynktem samozachowawczym , gdyż postępowanie wyjątkowe stosowane w tych procesach pozbawiało osobę oskarżoną o czary prawa do obrony, które przysługiwało zawsze oskarżonym w normalnym procesie sadowym. Jeżeli gdziekolwiek dochodziło do procesu o czary, wówczas okoliczna ludność, bez różnicy stanu, była wydana na pastwę pierwszego lepszego oszczercy, zdana na laskę obłędnych prześladowców, wyjęta spod prawa, całkowicie bezbronna, bezradna i bezsilna.

Nietrudno więc zrozumieć, że ogromna większość ludzi uczciwych i zrównoważonych psychicznie me godziła się na procesy czarownic. Krzykliwa propaganda usiłująca szerzyć absurdalny lek przed nową odmianą czarownic początkowo me miała większego wpływu na ludność. Inkwizytorzy papiescy w dalszym ciągu więc natrafiali często w Niemczech na opór."

Inkwizycji niemieckiej grunt zapadał się pod nogami. Papież Innocenty VIII (1484-1492) chciał pomóc Kramerowi i Sprengerowi. ułatwić im przełamanie oporu, jaki napotkali ze strony biskupów i władz świeckich. Inkwizytorzy podjęli więc kampanię pod znakiem walki z niebezpieczeństwem niesionym przez czarownice. W Europie prym wiodła inkwizycja hiszpańska, podporządkowana królowi, który posługiwał się nią jako instrLinentem terroru politycznego dla umocnienia władzy. Wielkim inkwizytorem Hiszpanii był dominikanin Torquemada. spowiednik Izabelli. Torąuemada w ciągu 18 lat swego urzędowania wyprawił na stos ponad 16 tysięcy ludzi. Z jego polecenia wytoczono procesy pośmiertne 7 tysiącom rzekomych heretyków, ekshumowano ich zwłoki i skonfiskowano pozostawionych przez nich majątek na rzecz króla. Około 100 tysięcy ludzi skazano na dożywotnie więzienie, na utratę mienia, na noszenie hańbiącego ubioru, co stawiało ich poza nawiasem środowisk, do którego należeli.

2