* zakonnicy nauczają ascezy - święci to „siłacze duchowi”
* S jest dla ludzi pojedynkiem pomiędzy dobrem a złem, cnotami a wadami, dusza a ciałem. Symbolem cnoty jest rycerz
* poszukiwanie świata wiecznego, egzaltacja
* świat ludzki - marny i kłamliwy
* ludzie Ś. uciekają w nałogi (upijają się i używają środków halucynogennych) - środki te dostarczane są przez wiedźmy chłopom, a przez handlarzy na dwór
* kościół potępia te zabiegi magiczne
* sen - to części życia człowieka ś. Sny od Boga - przyszłość, od człowieka - trwoga. Sny to przestrogi, objawienia, proroctwa. Sen jest poznaniem (np. w czasie snu Józef dowiaduje się że musi uciekać do Egiptu). Sny od diabła - czytamy w Męce Pańskiej o żonie Piłata.
* akty życia w Ś (zalecenia Kościoła)
- asceza
- modlitwy
- posty
- ubóstwo
* książki klasztorne
* kości i relikwie przechowuje się z szacunkiem, owija się je w jedwab i zamyka w złocie
* w XII i XIII w. - panuje kultura umysłowa - ewolucja intelektualna miasta
* szkoły miejskie
- książka uniwersytecka
- książka ma wartość gosp. dla św. Franciszka, a to kłóci się za aspektem ubóstwa
- ewolucja książki „teologicznej” - desakralizacja książki
* chłop - potęga pańskiego wyzysku Spisanie dokumentów prawa feudalnego - wzór rzymski
* powstają księgi kanoniczne - traktaty
* scholastyka (z gr. „czas wolny’, łac. „szkolny”) akademicka i monastyczna tradycja, która się posługiwała filozofia arystotelesowską i platońską, żeby zrozumieć, systematycznie wytłumaczyć i przemyśleć prawdy wiary. „Miłość do Boga stanowi dla nas największe dobro” - wrażliwość i skrucha.
* ludzie XII i XIII w. Abelard. „Życie duchowe ulega interioryzacji, przerzuca się na teren sumienia” - przemiana uczuciowa
* aby osiągnąć świętość wymaga się większego miłosierdzia i ubóstwa. Życie mistyczne. Święty bardziej uśmiechnięty
* ikonografia jest lekcją
* wiek XII - romański, pesymistyczny - lubował się w bestiariach (zwierzęce symbole). XIII to przemiana wrażliwości, człowiek bardziej pewny siebie
* miłość dworska -.........moralny, równowaga seksu i uczucia
* aspekt rzeczywistości realnej - symbol rzeczywistości ukrytej, zmysłowej
* gotyk: sztuka (twarze ludzkie - indywidualizm, naturalne proporcje - nie symboliczne
Nowy sposób myślenia. Rzeczy są tym, czym są. Walka ludzi ś. z mistyką. Wasale to zdrajcy (tak jak Judasz), kupcy to oszuści, mnisi to obłudnicy. Ś. słownictwo i nadużycia słów. Kłamca - „usta bez prawdy”; „fałszywe cuda”, „podstęp”, „złudzenie”. Ciało to „szkaradne odzienie duszy” - Grzegorz Wielki.
Wzory ludzi Ś.:
- święty (ideał chrześcijański)
- poniża ciała, asceta
- kąpiel jest zbędna
- clirzest obmywa na zawsze