42727

HISTORIA KULTURY EUROPY

ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE

*    zakonnicy nauczają ascezy - święci to „siłacze duchowi”

*    S jest dla ludzi pojedynkiem pomiędzy dobrem a złem, cnotami a wadami, dusza a ciałem. Symbolem cnoty jest rycerz

*    poszukiwanie świata wiecznego, egzaltacja

*    świat ludzki - marny i kłamliwy

*    ludzie Ś. uciekają w nałogi (upijają się i używają środków halucynogennych) - środki te dostarczane są przez wiedźmy chłopom, a przez handlarzy na dwór

*    kościół potępia te zabiegi magiczne

*    sen - to części życia człowieka ś. Sny od Boga - przyszłość, od człowieka - trwoga. Sny to przestrogi, objawienia, proroctwa. Sen jest poznaniem (np. w czasie snu Józef dowiaduje się że musi uciekać do Egiptu). Sny od diabła - czytamy w Męce Pańskiej o żonie Piłata.

*    akty życia w Ś (zalecenia Kościoła)

-    asceza

-    modlitwy

-    posty

-    ubóstwo

*    książki klasztorne

*    kości i relikwie przechowuje się z szacunkiem, owija się je w jedwab i zamyka w złocie

*    w XII i XIII w. - panuje kultura umysłowa - ewolucja intelektualna miasta

*    szkoły miejskie

-    książka uniwersytecka

-    książka ma wartość gosp. dla św. Franciszka, a to kłóci się za aspektem ubóstwa

-    ewolucja książki „teologicznej” - desakralizacja książki

*    chłop - potęga pańskiego wyzysku Spisanie dokumentów prawa feudalnego - wzór rzymski

*    powstają księgi kanoniczne - traktaty

*    scholastyka (z gr. „czas wolny’, łac. „szkolny”) akademicka i monastyczna tradycja, która się posługiwała filozofia arystotelesowską i platońską, żeby zrozumieć, systematycznie wytłumaczyć i przemyśleć prawdy wiary. „Miłość do Boga stanowi dla nas największe dobro” - wrażliwość i skrucha.

*    ludzie XII i XIII w. Abelard. „Życie duchowe ulega interioryzacji, przerzuca się na teren sumienia” - przemiana uczuciowa

*    aby osiągnąć świętość wymaga się większego miłosierdzia i ubóstwa. Życie mistyczne. Święty bardziej uśmiechnięty

*    ikonografia jest lekcją

*    wiek XII - romański, pesymistyczny - lubował się w bestiariach (zwierzęce symbole). XIII to przemiana wrażliwości, człowiek bardziej pewny siebie

*    miłość dworska -.........moralny, równowaga seksu i uczucia

*    aspekt rzeczywistości realnej - symbol rzeczywistości ukrytej, zmysłowej

*    gotyk: sztuka (twarze ludzkie - indywidualizm, naturalne proporcje - nie symboliczne

Nowy sposób myślenia. Rzeczy są tym, czym są. Walka ludzi ś. z mistyką. Wasale to zdrajcy (tak jak Judasz), kupcy to oszuści, mnisi to obłudnicy. Ś. słownictwo i nadużycia słów. Kłamca - „usta bez prawdy”; „fałszywe cuda”, „podstęp”, „złudzenie”. Ciało to „szkaradne odzienie duszy” - Grzegorz Wielki.

Wzory ludzi Ś.:

-    święty (ideał chrześcijański)

-    poniża ciała, asceta

-    kąpiel jest zbędna

-    clirzest obmywa na zawsze