42871

Witamina E

Oleista substancja zaliczana do tokoferoli (a. p, y- tokoferole). Witaminę E udało się otrzymać w połaci krystalicznej substancji. Występuje w roślinach zielonych, zawartość maleje w miarę suszenia roślin. Przyjęta z pokarmem wcliłania się powoli w małych ilościach w obecności żółci w jelicie cienkim (zwieizęta młode 1-3%. dorosłe 20-30%). Gromadzi się w wątrobie i innych narządach miąższowych. Zapotrzebowanie wzrasta jeżeh w kannie jest niedobór: aminokwasów siarkowych (szczególnie selenu), kw. linolowego, albo nadmiar: kw. tłuszczowych nienasyconych tranu.

Niedobór może być bezwzględny lub względny. W niektórych roślinach są związki pizeciw^rdzialające wcliłanianiu witaminy E (lucerna).

Brak witaminy E to podstawa do gromadzenia się nadtlenków i dużej ilości wolnych rodników -utleniania się tkanki tłuszczowej (zmiana zabarwienia na brązowy i zwyrodnienia innych tkanek -mięśniowej). Jej niedobór doprowadza do zaburzenia funkcjonowania hormonów gonadotropowych.

Witamina E i selen pełnią w organizmie zwierzęcym funkcję antyoksydantów'. Zapotizebow arue krów mlecznych na witaminę E wynosi 15 j.m./kg pobranej suchej masy. co odpowiada ilości od 150 do 300 j.m7dzień. Ze względu na istotny w-pływ witaminy E na zdrowotność i odporność krów uważa się. że jest to zawartość zbyt niska.

Przez dodatek witaminy E (1000 j.m/dzień) podawany krowom ciężarnym można także spowodować skrócenie okresu od wycielenia do pieiwszej rui oraz do pierwszej inseminacji. Dodatki witaminy E oraz Se w celu zapobiegania zatizymaniu łożyska, stanom zapalnym macicy oraz powstawania cyst jajnikowych.

Dodatki w ilości 700 j.m. witaminy E oraz 50 mg selenu podaje się. w postaci iniekcji domięśniowej,

3 tygodnie przed wycieleniem. Witamina E oraz Se pozytywnie wpływa na zdrowotność gruczołu mlekowego. Szczególnie ważny jest poziom witaminy E w^f daw kach pokarmowych dla krów w okresie zasuszenia. Podawume witaminy E w dawkach powyżej 15 j.m./kg SM. tj. powyżej 100 j.m./dzień (a często nawet powyżej 1000 j j.m./dzień) wraz z dodatkiem Se (0,1 lub 0,3 mg Se/kg SM) zmniejsza ryzyko zapalenia wymienia.

Większość pasz objętościowych stosowanych w żywieniu krów mlecznych zawiera wystarczające ilości witaminy E. Działanie temperatmy czy przedłużone suszenie zielonek na siano (działanie słońca) lub mielenie znacznie zmniejszają jej zawartość.