43064

1.SKUTKI UPADŁOŚCI

Skutki ogłoszenia upadłości: skutki co do osoby upadłego; skutki co do majątku upadłego.

Skutki te są różne w zależności od tego, czy ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku upadłego, czy upadłość z możliwością zawarcia układu. W pierwszym wypadku upadły traci prawo zarządu oraz możliwości korzystania i rozporządzania mieniem wchodzącym w skład masy upadłości. Musi on wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek wraz z księgami rachunkowymi, ewidencjami i korespondencją. Musi też udzielać sędziemu komisarzowi oraz syndykowi wszelkich wyjaśnień dotyczących swego majątku. W drugim wypadku obowiązki upadłego są węższe. Zarząd mieniem wchodzącym do masy upadłości sprawuje zarządca, którym może być sam upadły. O ile sąd nie nałoży dalej idących obowiązków, upadły musi jedynie udzielać sędziemu komisarzowi i nadzorcy sądowemu wszelkich wyjaśnień dotyczących swego majątku, umożliwić im zapoznanie się ze swoim przedsiębiorstwem oraz księgami rachunkowymi. W wyniku ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli. Składniki mienia nienależące do majątku upadłego są wyłączone z masy upadłości. W szczególności rzeczy nienależące do upadłego są zwracane osobom mającym do nich prawo.

Największy wpływ wywiera upadłość obejmująca likwidację majątku na zobowiązania upadłego. Zobowiązania pieniężne, których termin płatności jeszcze nie nastąpił, stają się wymagalne z dniem ogłoszenia upadłości. Zobowiązania majątkowe niepieniężne zmieniają się z ogłoszeniem upadłości na pieniężne i stają się z tym dniem płatne, chociażby termin ich wykonania jeszcze nie nastąpił. Czynności prawne dokonane przez upadłego w ciągu roku przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości dokonane nieodpłatnie lub gdy wartość świadczenia upadłego była rażąco niewspółmierna w stosunku do świadczeń otrzymanych, są bezskuteczne w stosunku do masy upadłości. Bezskuteczne są również zabezpieczenie i zapłata długu niewymagalnego, dokonane przez upadłego w terminie dwóch miesięcy przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości. Jednak ten, kto otrzymał zapłatę lub zabezpieczenie, może żądać uznania tych czynności za skuteczne, jeżeli w czasie ich dokonania nie wiedział o istnieniu podstawy ogłoszenia upadłości.

Generalnie czynności prawne upadłego dotyczące mienia wchodzącego do masy upadłości, wobec którego upadły utracił prawo zarządu, są nieważne.

Nie tak daleko idące skutki co do zobowiązań upadłego wywołuje ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu. W takiej sytuacji upadły ani zarządca nie mogą wprawdzie spełniać świadczeń, które z mocy ustawy są objęte układem, przepisy przewidują jednak za zgodą wierzycieli możliwość ich spełniania, gdy jest to niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej lub podniesienia efektywności przedsiębiorstwa upadłego.