Prawo UE
* wzajemne uznawanie systemu rejestracji spółek itd.
* ograniczenie formalności uznawania orzeczeń sądowych (konstytucja brukselska z 1986r. o jurydykcji i wykonywaniu orzeczeń w sprawach cywilnych),
> linowy państw członkowskich z państwami trzecimi: przed wstąpieniem do UE i jako członka UE:
* fakt członkostwa kraju w UE nie eliminuje prawa do zawierania unów, chyba, że w sprawach zastrzeżonych dla
Unii.
* unowy zawarte przed wstąpieniem - zawierają moc obowiązującą, ale jak są przepisy sprzeczne, państwa mają obowiązek stopniowego eliminowania tych sprzeczności (art. 307 Trakt, o UE). Nie ma jednak wskazań jak je eliminować.
* linowy zawarte po przystąpieniu: nie można zawierać umów w kwestiach zastrzeżonych dla UE, w pozostałych, nieregulowanych kwestiach można, pod warunkiem zgodności z prawem pierwotnym i wtórnym. Należy stosować zasadę SOLIDARNOŚCI i realizacji zasady współpracy (dobrej).
> unowy p. członkowskich z organizacją międzynarodową (B. Centr?)
art. 214 Rada UE podejmuje większością kwalifikowaną decyzje, które mają moc wiążącą dla państw członkowskich.
brakuje czegoś
- prawo swobodengo nabycia nieruchomości,
- prawo wyboru miejsca zamieszkania.
- prawo do ochrony dyplomatycznej i konsularnej (by w państwach trzecich nie było dyskryminacji obywateli UE, traktat z Mastricht obywatel UE w danym okręgu konsularnym nie mający swego konsula, może zwrócić się do dowolnego konsula danego państwa członkowskiego i ten musi udzielić takiej samej opieki jak obywatelowi danego kraju - równoprawne traktowanie wszystkich obywateli Unii oraz zobligowanie państw do przekazywania sobie informacji).
- możliwość zwrócenia się do Europejskiego Ombudsmana.
Żadne pańśtwo członkowskie nie może badać sposobu nabycia obywatelstwa danego państwa > traktowanie go jako obywatela UE. W Traktacie Amsterdamskim i Nicejskim nie ma już żadnych udogodnień dot. obywatelstwa. W załączniku dodano Kartę Praw Socjalnych.
Prawo europejskie jest przestrzegane dzięki specyficznej działalności ETS:
- nie może ingerować w funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości w krajach członkowskich,
- orzeczenia wstępne (prejudycjalne): sąd może zwrócić się do ETS z pyt. w jaki sposób można dany problem rozwiązać.
- odnośnie pyt. wstępnego każdy sąd bez względu na jakim szczeblu jest umiejscowiony może zapytać, czy właściwym będzie zastosowanie prawa wspólnotowego/krajowego. o kwestię ważności prawa wtórnego, o wykładnię prawa pierwotnego, wykładnia dot. przepisów statutów organów wspólnotowych,
- SN MUSI zapytać ETS o opinię,
- sposób formułowania pytań - generalny.
- jeżeli charakter orzeczeń innych organów niż sądy mają charakter podobny do orzeczeń sądów - mogą być przedmiotem pytania.
- nadzór ETS nad orzecznictwem sądów krajowych w kwestii stosowania prawa wspólnotowego,
- za pomocą orzeczenia wstępnego zyskujemy bezpośrednią interpretację norm prawa wspólnotowego,
- orzeczenia doprowadzają do uelastycznienia prawa wspólnotowego i zachowania autonomicznego charakteru sądów krajowych.
- GDY ZOSTANĄ UDZIELONE WYJAŚNIENIA ogólne, to tak jakby było wydane orzeczenie SN.
ETS:
- instrumenty pozasądowe (negocjacje, usługi, mediacje) arbitraż, instrument sądowe (ETS),
- art. 36 i 38: podmioty mogące występować do ETS - klauzula fakultatywna: państwo musi się zgodzić na rozstrzygnięcie, z kim i jakie spory mają być rozstrzygnięte,
- ETS łączy wiele funkcji:
1) klasyczny krajowy TK,
2) wypełnianie luk prawnych powstałych w związku ze stosowaniem prawa, trzeba dbać o jednolitość orzeczeń (SN!). Najwyższa instytucja wszystkich krajów członkowskich,
3) orzekanie o sporach (funkcja klasycznego sądu) kogo dotyczy? podmioty uprzywilejowane, półuprzywilejowane, nieuprzywilejowane + inne podmioty.
Tytuł prawny jest niezbędny dla rozstrzygnięcia sprawy:
I - państwa członkowskie , instytucje i organy wymienione w Traktacie o UE
- Komisja. Rada, Parlament
- rozstrzyganie tylko spraw statutowych - II (Bank Centralny), III obywatele za pośrednictwem instytucji, np Ombudsmana
- przedmiotowy zakres orzeczenia: wszystkie sprawy związane z aquis communitare
- każde państwo członkowskie ma 1 sędziego, nie powinien on być reprezentantem danego państwa, ale powinien reprezentować dany system/styl myślenia (Polska -J. Makarczyk, był sędzią ET Praw Człowieka),
- zapożyczono instytucje adwokata generalnego (rzecznika generalnego), nie jest jednak adwokatem/rzecznikiem żadnej ze stron. On przygotowuje sprawę do składu orzekającego, bada dostępność drogi sądowej, czy strony mają tytii prawny, czy taka sprawa nie została już rozstrzygnięta, stara się maksymalnie uprościć sprawę, wysłuchać argumentów, sędziowie w zależności
od wagi sprawy orzekają, jednak zawsze w liczbie nieparzystej (3,5.7 itd)
2