6334

znużenie, wysoki temperatur^, utrudnienie realizacji podstawowych potrzeb (jak potrzeby fizjologiczne, potrzeby bezpieczeństwa, przynaleńnońci i mińońci, gdy dziecko jest w szpitalu).Powoduje ona szybkie mńczenie siń;

sńabszń wytrzymańońń, obnińenie zdolnońci do pracy. Wańny jest u pacjenta obraz jego wńasnej choroby tj. na co jest chory, co wie na ten temat, czy jest to choroba zagrańajńca ńyciu, czy teń nie. Wywiera on wpńyw na odpornońń psychicznń, na jego stosunek do leczenia, oraz na sposńb reagowania na chorobń. Wańne teń jest, czy pacjent wspńdziańa z lekarzem i personelem leczńcym, czy nie, czy dostosov*jje siń do zaleceń lekarza, dotyczńcych systematycznońci przyjmowania lekńw, rehabilitacji itp.Ogńlnie choroba niekorzystnie wpńywa na osińgnińcia szkolne. Wykazańy to m.i. badania prowadzone v4»rńd ucznińw ze schorzeniami gńrnych drńg oddechowych, z czynnońciowymi zaburzeniami funkcji ukńadu nerwowego i sercowo-naczynio-wego, ze schorzeniami serca, spowodowanymi chorobń reumatycznń, z chorobń reumatycznń (zob. B.Janew, 1975), z padaczkń, ze schorzeniami nowotworowymi i in. Nauczyciel pracujńcy z dzieńmi chorymi musi pozostawań w stańym kontakcie z lekarzem leczńcym i dostosowywań wymogi stawiane uczniowi do jego wydolnońci psychicznej i fizjologicznej organizmu.

I. 3.0gńlny poziom rozwoju intelektualnego. Przecińtny poziom inteligencji mierzony skalami pomiaru inteligencji waha siń w granicach od 90 do 109.

-b-

(jdy jest on nińszy niń 7U oraz gdy jednoczxesme wsporwy stepuj ń ograniczenia w zakresie zachowania przystosowawczego, uczeń kwalifikuje siń do nauczania specjalnego. Jednostki o przecińtnym poziomie inteligencji kończń szkońy podstawowe, ńrednie a nawet wyńsze. Gdy student ma przecińtny poziom inteligencji, zań jego rodzice reprezentujń wysoki status spońeczny, to szansa ukończenia przez niego studińw wynosi 40S (J.Strelau, 2002 s. 149). Osoby o wyńszym, niń przecińtnym poziomie inteligencji, optymalnej motywacji osińgnińń, oraz o korzystnych cechach osobowońci kończń studia magisterskie, zań o wysokim poziomie ■ uzyskujń doktoraty (J.D.Matarazzo, 1972).Wysoki poziom inteligencji wraz z optymalnń motywacjń osińgnińń,silnymi zainteresowaniami naukń szkolnń, oraz odpowiednimi cechami osobowońci jest dobrym predyktorem powodzeń, zań niski poziom inteligencji jest zńym predyktorem sukcesńw szkolnych.

Problemy zarńwno diagnostyczne, jak i dydaktyczne stwarzajń uczniowie znajdujńcy siń na granicy normy. Ilorazy inteligencji, zaleńnie od zastosowanej skali wahajń siń od 68 do 79 lub od 70 do 79. Wnikliwy klinicysta wyrńni wńrńd tych ucznińw pińń rńnych grup.

Grupń pierwszń stanowiń jednostki zaniedbane pedagogicznie. Mogń one w wyniku intensywnego nauczania, wczesnej stymulacji rozwoju intelektualnego i spońecznego wyrńwnań braki i funkcjonowań jak uczniowie o prawidńowym rozwoju intelektualnym. Badajńc tych ucznińw uwzględniamy ich tempo uczenia siń, oraz wyuczalnońń, ktńre sń prawidńowe.

Grupa druga, to jednostki z parcjalnymi deficytami. Deficyty te mońna dońń ńatwo wykryń analizujńc profil inteligencji uzyskany w Skali inteligencji D.WechsIera dla dzieci (WISC-R), oraz stosujńc specjalne techniki pomiaru percepcji wzrokowej (wzrokowego rńnicowania liter, analizy i syntezy wzrokowej, oraz sekwencyjnej pamińci wzrokowej), percepcji sńuchowej sńńw (sńuchowego rńnicowania gńosek, analizy i syntezy sńuchowej, oraz sńuchowej pamińci

sekwencyjnej),tempa uczenia siń wzrokowo-sńuchowego, percepcji i koordynacji wzrokowo-ruchowej, rozumienia sńńw, poziomu rozwoju pojńń liczbowych i rozumowania matematycznego oraz inne. Mońliwie wczesne wykrycie deficytńw oraz stosowanie odpowiednich systemńw korekcyjno-wyrńwnawczych mońe zapobiec trudnońciom w nauce szkolnej.

Grupń trzeciń stanowiń jednostki o powolnym, ale prawidńowym przebiegu procesńw intelektualnych. Uczniowie ci powoli spostrzegajń, wolniej tworzń pojńcia i rozwińzujń problemy, wolniej zapamińtujń, powoli odtwarzajń nabyte informacje, powoli uczń siń. Gdy badamy ich technikami pomiaru inteligencji, w ktńrych nie bierze siń pod uwagń czasu rozwińzywania zadań, tylko poprawnońń rozwińzań, wńwczas uzyskujń takie same wyniki, jak ich rńwieńnicy.Uczniowie ci uzyskujń przecińtne wyniki podczas badań kolorowymi (1960),oraz standardowymi macierzami

J. R.Ravena (1960).

Czwartń grupń tworzń jednostki niepeńnosprawne intelektualnie wywodzńce siń z