odpowiednio oprogramowany komputer zrźwnuje pozycje nauczycieli i uczniów wobec wiedzy. Niezależnie, od zajŻŻ sżużżcych opanowaniu umiejŻtnoże i posżugiwania siż komputerem, trzeba prowadziż lekcje, na ktżrych wykorzystuje siż komputer do celżw wypżywajżcych
z obowiżzujżcego materiażu nauczania danego przedmiotu, czyli uczyż celowego gromadzenia i przetwarzania informacji.
Ocenianie umiejżtnożci kluczowych jest gŻŻwnym ŻrŻdŻem informacji i motywacji w planowaniu rozwoju umiejżtnożci kluczowych uczniżw. Do oceny umiejżtnożci kluczowych potrzebne jest opisanie wyrżniajżcych je cech. Należy okreżliż, jakiego rodzaju zachoważ i wynikżw oczekujemy od ucznia, aby mże zaobserwoważ jego zdolnoŻŻ do stosowania kluczowych kompetencji. Nastżpnie trzeba zdefinioważ rżnę poziomy doskonażożci tych kompetencji i okreżliż wskaźniki, ktźre dowodziźyby osiźgniźcia okreźlonego poziomu. ZŻoŻonotó treźci ma bezpoźredni wpźyw na poziom stosowania kompetencji kluczowych.
1. W planowaniu programu nauczania winno siż przenosiź punkt ciźkoźci z obszaru wiedzy na dziażania zwiźzane z opanowaniem istoty przedmiotu nauczania.
W miejsce „zaliczania” wykuwanych regużek i twierdzeź, centralnymi sprawami powinno stawaź siż uogźlnienie, abstrahowanie, symbolizowanie, stawianie hipotez. Ważne jest, by rozwijaż
u uczniżw umiejŹtnoŹŹ mżwienia, pisania i czytania ze zrozumieniem, niż to, jaki tekst wykorzystuje siż do Żwiczenia. NaleŻaŻoby przeksztażciź programy, zwracajże wiźkszż uwagż nie na wiedzż, ale na dziażania zwiźzane z przedmiotem np. w nauce jźzyka ojczystego kluczowym obszarem zainteresowania staje siż raczej pisanie, czytanie
i mźwienie niż to, jaki tekst wykorzystuje siż do Żwiczenia. Takie podejźcie wprowadza rźwnowagź pomiźdzy przyswajaniem a wykorzystywaniem wiedzy.
2. Styl pracy uczniżw musi zapewniź im prawo do popeźniania bŻŻdŻw i pomyźek, bowiem negatywne egzekwowanie tychże bŻŻdŻw może powodowaź niechŻŹ uczniżw do dziażania, do samodzielnej, spontanicznej aktywnoźci. Kompetencje kluczowe uczniowie mogż posiŻŻŻ, wyŻŻcznie wykonujże zadania cażkowicie samodzielnie. Tak zwane „wskazżwki” w istocie uniemożliwiajź prawdziwe uczenie siż. Nowa rola nauczyciela jest znacznie trudniejsza od dotychczasowej: odpowiadajż oni za prawidźowe postawienie zadania
i nakźonienie uczniżw do refleksji po jego wykonaniu.
3. Organizowanie pracy zespoźowej umożliwia speźnianie przez poszczegźlnych uczniżw rźl spoźecznych, ksztaźtujźc przy tym ich umiejŹtnoŹŹ wspźpracy i komunikowania siż. Należy uczniżw pobudzaż do aktyciego uczestnictwa w dyskusjach, do wyrażania Jasnych opinii, do poszukiwania i zawierania kompromisżw oraz do podejmowania decyzji. Przydzielanie uczniom w sposŹb celowy zadaż, powierzanie im najv\Ż>aŻciwszych dla nich rźl, zgodnie z ich predyspozycjami, sprzyjaż powinno nie tylko ich samorealizacji, lecz rżwnoczeżnie efektywnożci pracy zespoźowej. Każde zadanie grupowe powinno siż zaczynaź od uźwiadomienia sobie swojej roli w zespole. Jeźli nauczyciel po wykonaniu zadania pyta nie tylko o wynik, ale także o sposżb pracy, uczniowie przyzwyczaj ajŻ siż do myźlenia o procesie wźasnego uczenia siż.
4. Rola nauczyciela w nowej szkole to misja powiernika i duchowego przewodnika uczniżw. Oznacza ona pomaganie uczniom w osiżganiu celżw przez nich zaźoźonych, wspieranie, uźatwianie rozwoju wychowankom (czyli zasada facylitacji). Polega m.in. na niezwykle umiejźtnym zadaniu uczniom problemu do rozwiźzania, a potem skźonieniu ich do wyciźgniźcia wnioskźw dotyczźcych ich wźasnej pracy. Na lekcjach nauczyciel może wprowadziź zawierajŻcŻ problem sytuacjź i pozostawiż ucznia samego, aby mocoważ siż z niż, aby popeźniaż bŻŻdy i aby na koniec zrozumiaź, Że popeźnianie bŻŻdŻw jest nieuniknione. Że \"bycie w kropce\" nie jest dyshonorem. Tradycyjny styl nauczania opiera siż na modelu „,'dobrego pastęrza”,*. Nauczyciel stara siż przedstawiź jasno postawione problemy i dobrze objażnione przykźady. To jednak nie daje uczniom szansy na rozwijanie umiejżtnożci rozwiźzywania problemżw. Nauczyciele powinni unikaź dawania uczniom wskazźwek i przestrźg wźwczas gdy samodzielnie dochodzź do rozwiżzaź okreźlonych zagadnieź, problemżw. SCwŻy to ksztaźceniu ludzi przedsiźbiorczych, z inicjatyw, kreatywnych, posiadajŻcych duŻŻ pewnoŻŻ siebie.
5. Nauczyciel powinien oddziaźywaź na dzieci i mźodzieź wpźywem osobistym.