zleceniowej, powinny zawierać numer karty kalkulacyjnej, do której się odnoszą, oraz powinny być numerowane w sposób umożliwiający kontrolę kompletności ich wystawiania i realizacji. Dokumentacja zużycia związana z brakami produkcyjnymi oraz odstępstwami od pierwotnie przewidywanych założeń konstrukcyjnych i technologicznych powinna zawierać dodatkowe oznaczenia, pozwalające na wyodrębnienie związanych z tym kosztów.
Kalkulacja. Oznaczanie źródłowych dokumentów kosztów bezpośrednich numerami kart kalkulacyjnych umożliwia zaewidencjonowanie wszystkich kosztów bezpośrednich na kartach dotyczących poszczególnych wyrobów. W celu ustalenia rzeczywistych kosztów wytworzenia danego asortymentu w określonym miesiącu do kosztów bezpośrednich powinny być doliczone w karcie kalkulacyjnej koszty pośrednie wytwarzania w stosunku do przyjętych w zakładowym planie kont kluczy podziałowych.
Koszt gotowych produktów oblicza się w przekroju pozycji kalkulacyjnych jako różnicę między kosztami okresu powiększonymi o koszty produkcji niezakończonej na początek okresu a kosztami produkcji niezakończonej na koniec okresu oraz kosztami wytworzenia braków nienaprawialnych (przy uwzględnieniu strat na brakacli, które zazwyczaj odnosi się w całości do produktów gotowych). Jednostkowy koszt wytworzenia ustala się, dzieląc sumę kosztów produkcji gotowej określonego asortymentu lub grupy asortymentowej przez ilość wytworzonych w danym okresie produktów. Tego rodzaju obliczenia na koniec każdego okresu, na podstawie ewidencji lub spisu z natury, umożliwiają ustalenie ilościowego stanu produkcji niezakończonej, z określeniem stopnia jej zaawansowania. Wycena tego stanu przystosowaniu k.d.a. jest dokonywana według kosztu rzeczywistego, planowanego lub wzorcowego, przy czym zakres i dokładność obliczenia tego kosztu mogą być różne (koszty wytworzenia, koszty bezpośrednie, koszty wsadu materiałowego), a nawet można zrezygnować z wyceny, jeśli wielkość produkcji niezakończonej na początek i koniec okresu w dłuższym przedziale czasowym jest mniej więcej jednakowa.
Przykład karty kalkulacyjnej. Przykład karty kalkulacyjnej przystosowaniu kalkulacji doliczeniowej asortymentowej przedstawia tablica 1.
Tablica 1. Wzór karty kalkulacyjnej asortymentu
Asortyment ,,Y* |
Nr asortymentu 30 | ||||||||
M-c |
Treść |
Materiały bezpo-śr ednie |
Koszty zakupu |
Płace bezpo średnie |
Ubezpieczenia i świad-cz enia |
Inne koszty bezpo-śre dnie |
Koszty wydzia łowe |
Strata na brakach |
Razem |
1 |
1. Saldo |
100 |
10 |
50 |
20 |
40 |
220 | ||
2. Koszty stycznia |
900 |
135 |
450 |
180 |
100 |
540 |
109,50 |
2414,50 | |
Ogółem |
1000 |
145 |
500 |
200 |
100 |
580 |
109,50 |
2634,50 | |
3.- Koszt wytworzenia araków lienaprawialnych |
50 |
7,50 |
20 |
8 |
24 |
109,50 | |||
4.- Koszt wytworzenia produkcji niezakończonej |
150 |
22,50 |
40 |
16 |
48 |
276,50 |