Cechy charakterystyczne dla podokresu późnoszkolnego:
- obwód i proporcje głowy osiągają wartości bardzo zbliżone do wartości końcowych,
- zacierają się stopniowo różnice morfologiczne i funkcjonalne układów i narządów w stosunku dziecku a osoba dorosła.
- postępuje proces zrastania się nasad kości długich z trzonami — chrząstek nasadowych,
* u dziewcząt ok 16 lat,
* u chłopców ok 18 lat,
- u chłopców następuje rozrost pasa barkowego i muskulatury,
- u dziewcząt następuje rozrost obręczy biodrowej i tkanki tłuszczowej.
- wzrastanie nie prcebiega harmonijnie,
- problemy wychowawcze,
- u chłopców występuje tendencja do chwilowych zasłabnięć i omdleń,
- występuje zmienność nastrojów, mogą wystąpić problemy w szkole,
- zwiększona wrażliwość organizmu na wpływy czynników zewnętrznych,
- często pogłębiają się lub powstają nowe wady postawy i zaburzenia posturalne.
Okres dojrzewania trwa przeciętnie 5-7 lat. Dzieci wcześniej dojrzewające przechodzą ten okres szybciej, u tych. u których rozwój jest spowolniony dojrzewają wolniej. U dzieci dojrzewających wolniej często występują problemy w sferze biologii, motoryczności i osobowości. Czasami dochodzi do depresji spowodowanych niemożnością nadążenia w zmianach biologicznych za rówieśnikami Dzieci zaczynają przejmować się swoim wyglądem. Dziewczynki wstydzą się piersi a chłopcy np. trądziku oraz mutacji głosu. Jeżeli dojrzewanie prcebiega zbyt szybko lub zbyt późno wymaga to specjalistycznego leczenia.
Za opóźnione dojrzewanie płciowe uważa się brak takich cech dojrzewania jak pojawienie się owłosienia łonowego i pachowego, rozwój gruczołów piersiowych do 14 roku życia jak również brak miesiączek do 16 roku życia. Za podstawę do rozpoznania tej patologii uznaje się także brak miesiączek do 18 roku życia z zachowanym prawidłowym rozwojem fizycznym i psychicznym. Przyczynami opóźnionego dojrzewania może być niedorozwój jajników, zaburzenia dotyczące podwzgórza i przysadki lub też zaburzenia wydzielania hormonalnego. Bardzo często zaburzenia dojrzewania mogą być dziedziczone i występują rodzinnie. Wyróżnia się dwa typy tego zaburzenia. W typie pierwszym obserwuje się występowanie wszystkich cech dojrzewania płciowego prócz miesiączek natomiast w typie drugim pierwotny brak miesiączki wraz z równoczesnym opóźnionym rozwojem drago i trceciorzędowych cech płciowych. Typowi drugiemu najczęściej towarcyszy niedorozwój narcądów płciowych, niedobór estrogenów czy też przerost błony śluzowej macicy. Opóźnione dojrzewanie płciowe może być spowodowane wieloma różnymi czynnikami. Należą do nich między innymi różnego rodzaju choroby genetyczne jak np. celiakia, choroby ogól nous trój owe, cukrcyca i inne. Często spotykane jest w zespole Downa. Patologii tej najczęściej towarzyszą zaburzenia wzrostu Znaczący wpływ na opóźnienie dojrzewania płciowego może mieć niedobór w organizmie pewnych mikroelementów jak np. cynk
Ad 3)
AIDS (ang. Acąuired Immunodeficiency Syndrorne lub Acquired Immune Deficiency Syndroine) -ciężka choroba zakaźna układu immunologicznego (odpornościowego) wywoływana przez ludzki wirus upośledzenia odporności (HIV).
Wirus HIV przenosi się poprzez:
• krew (najbardziej efektywna droga zakażenia) i produkty krwiopochodne
• spermę, śluz szyjkowy (stosunkowo trudno się zarazić)
• mleko matki (udowodniono możliwość przeniesienia zakażenia tą drogą)
• przeniesienie z matki na dziecko (średnie ryzyko)