39426

Bergson przeciwstawia poznanie racjonalne intuicji, uważa że poznanie rozumowe zniekształca rzeczywistość, bo ją kawałkuje, usztywnia, że kierowane jest pragmatycznym punktem widzenia, a intuicja jest współpłynięciem z rzeczywistością. Jeśliby przyznać rację Bergsonowi, że poznanie intelektualne zniekształca rzeczywistość, to treeba zauważyć że spostrzeżenie to dokonane jest dzięki poznaniu racjonalnemu Racjonalizm nie twierdzi że istnieje jeden model poznania.

p    Ostateczne podstawy naszego poznania nie są racjonalne lecz wolitywno-

emocjonalne (ks. §“. Sawicki)- 1. Można to rozumieć genetycznie- genetycznie nasze poznanie nim stanie się racjonalnym przechodzi fazy irracjonalności. 2. Stanowisko to może dotyczyć przyczyny sprawczej naszego poznania (jeżeli nie będę chciał poznawać, to nie będę). Wszelkie poznanie, które jest aktem, bytem przygodnym może zaismieć tylko wtedy, gdy jest chciane. 3. Wątpienie w sprawność poznawczą wartości naszego intelekm. Sprawność i wartość poznawczą intelektu można zakwestionować dzięki poznaniu racjonalnemu rozum ostateczną instancją prawdziwości; fałszywości poznania.

Racjonalista nie uważa że wszelkie nasze odniesienie się do przedmiotu jest racjonalne i tylko racjonalne odniesienie jest wartościowe, pyta na jakiej podstawie uznaję je za wartościowe (właściwe, słuszne)

IRRACJONALIZM- negacja racjonalizmu, ale z faktu, że jest negacją racjonalizmu nie wynika że irracjonalizm jest antyracjonalizmem. Nie neguje wartości poznania racjonalnego, ale twierdzi, że nie rozum, czy poznanie intelektualne pełni funkcję ostatecznej instancji, ale coś co nie jest poznaniem intelektualnym. Nie mam jednego wskaźnika co tą ostateczną instancją jest Postaci irracjonalizmu (w

zależności od charakteru ostatecznej instancji);

p Sensualizm- zmysły- (Condillac

p Emocjonalizm- uczucia- ( ■ ŚcheUif) nie rozum, ale uczucia są ostateczną instancją w określaniu wartości naszego poznania; doi poznania aksjologicznego (wartości). Te uczucia nie mają charakteru tylko emocjonalnego

p Woluntaryzm- wola- tym co jest ostateczną instancją w poznaniu wartości poznania jest wola. Kartezjusz: to czy przyjmujemy sąd za prawdziwy, czy fałszywy zależy od woli.