76176

-W przeciwieństwie do twierdzeń swojego mistrza, że sam rozum wystarcza do poznania, Arystoteles przejął tylko część systemu platońskiego i będąc z natury realistą dowodził, że rozum styka się z rzeczywistością przez zmysły. Stwierdził, że dużo rozsądniejsze jest przyjęcie, że ludzie rodzą się z niezapisanym umysłem, który zapełnia się myślami na skutek codziennych doświadczeń życiowych.

-W przeciwieństwie do Platona na przykład, uważał, że dobro jest czymś względnym. Dla różnych ludzi ma nieraz inne znaczenie.

-Arystoteles odrzucił koncepcję Platona, który był zwolennikiem wspólności mienia, żon i dzieci (dla klas wyższych w jego koncepcji państwa idealnego). Stagiryta uważał, że każdy z osobna dba mniej o rzeczy wspólne, ponieważ ludzie przede wszystkim bardziej dbają o swoją własność, również łatwiej przychodzi im zaniedbanie, gdy mogą przypuścić, że o daną rzecz troszczą się inni. Dlatego pożyteczniejsza jest własność indywidualna mienia, a szkodliwe konsekwencje takiej własności powinny być usuwane przez cnotę.

-Stagiryta twierdził, że dążenie do coraz ściślejszej jedności spowoduje, że państwo przekształci się najpierw w rodzinę, potem w jednostkę, a to zniweczy państwo. Najlepsze stosunki we wspólnocie państwowej osiągnie się, gdy nie oprze się ich na zasadzie jednostajności, lecz na umiarkowanej rozmaitości, bowiem jeżeli państwo pójdzie za daleko w stronę jedności przestanie istnieć bądź stanie się gorszym państwem.

-Arystoteles nie dążył do takiej harmonizacji jak Platon. Był przeciwnikiem komunizmu platońskiego. Jego zdaniem wartość prywatna i rodzina powinny pozostać. Platon był bardziej kategoryczny, albo jest, coś dobre, albo złe. Arystoteles widział „różne barwy".

-Arystoteles uważał, że demokracja jest najlepsza z najgorszych systemów. Można dojść do wniosku, że Platon bardziej krytykował demokrację.

-Z formalnego punktu widzenia projekt państwa najlepszego nie jest u Arystotelesa tak zwarty jak państwo idealne Platona. Nie dopracowany do końca, ustępuje on koncepcji Platona pod względem teoretycznym, ale przewyższa pod względem praktycznym.

7. Porównanie Platońskiej i Arystotelesowskiej krytyki demokracji.