1614530r3501661006887(7741164 o

(od przechadzania się). Pomimo, że był uczniem Platona, odnosił się krytycznie do swojego mistrza. Odrzucił idee jako fikcje i uznał je za bezużyteczne.

6.1. Logika

Arystoteles przyjął od Platona teorię wiedzy, odrzucił zaś teorię bytu. Będąc realistą, nie mógł pogodzić się z istnieniem realnych idei poza realnymi rzeczami jednostkowymi. Zgodził się natomiast z tym, że w pojęciach ogólnych istnieje wiedza. Przyjął zatem, że byt jest jednostkowy, a wiedza o nim ogólna.

Arystoteles w swoich dociekaniach konstruował naukę o wiedzy i naukę o bycie. Logika zajmująca się wiedzą ogólną oddzieliła się od metafizyki, traktującej o byde jednostkowym. Poznając logikę, uczymy się posługiwania pojęciami i sądami. Pojęcia wymagają prawidłowych definicji, sądy zaś dowodów. Pojęcia ogólne ze względu na swą ogólność są usystematyzowane w formie hierarchii. Pojęcia o najwyższej ogólności są niedefiniowalne. W podobny sposób zbudowane są sądy. Podstawą hierarchii sądów jest hierarchia racji i następstwa. Sądy bardziej ogólne stanowią rację dla mniej ogólnych. Dowodzenie prawdziwości sądów polega na umieszczaniu ich w hierarchii sądów i sprowadzaniu ich do sądu wyższego, który może stanowić rację dla sądu dowodzonego.

Arystoteles konstruując logikę, jako podstawę swych rozważań przyjął twierdzenie, że byt jest jednostkowy, a dopiero cechy ogólne wyrażają jego istotę. Przekonanie to ujawniło się również w rozwijaniu ludzkiej wiedzy o otaczającym świecie. Wiedzę uzyskaną, już posiadaną, porządkujemy, wykładamy, stosując schemat dedukcyjny: od ogółu do szczegółu, natomiast wtedy, gdy chcemy poznać jakiś fragment rzeczywistości, musimy zastosować schemat indukcji, tzn. zbieramy dane jednostkowe i następnie, na ich podstawie, formułujemy tezy ogólne. Wprowadzona indukcja pozwoliła Arystotelesowi nadać właściwe znaczenie zmysłom w powstawaniu wiedzy o świecie. Był przekonany, że trzeba zetknąć się z rzeczywistością, aby coś o niej wiedzieć. Umysł jest niezapisaną tablicą; nie ma w nim żadnych idei wrodzonych. Od postrzeżeń, drogą stopniowej abstrakcji, określania cech ogólnych, umysł dochodzi do pojęć ogólnych. Na podstawie materiału dostarczanego przez postrzeżenia poznaje to. co w rzeczach jednostkowych jest ogólne.

Filozofię podzielił Arystoteles na: logikę - miała być dyscypliną przygotowawcza; filozofię teoretyczną - w której wyróżniał fizykę i matematykę oraz filozofię pierwszą -czyli praktyczną, zawierającą etykę i politykę.

Filozofia pierwsza miała być nauką o najwyższej abstrakcji. Jej przedmiotem był byt jako taki, jego powszechne własności. Filozofię tę zaczęto z czasem nazywać metafizyką.

40