39435

Czy kryterium prawdy jest potrzebne? Sama def. Prawdy mówi co to jest prawda- na czym polega, że sąd jest prawdziwy, ale nie mówi po czym poznać że sąd jest prawdziwy. Odrzucając kryterium prawdy popadamy w relatywizm- stanowisko agnostyczne, lub sceptyczne.

W jaki sposób zrozumieć potrzebę prawdy i właściwe ujęcie prawdy? Prawdziwość jest czymś pierwotnym. Analizujemy stanowiska przeciwne, które twierdzą, że kryterium prawdy jest niemożliwe.

1) Sykstus empiryk „Zarysy pirońskie"- przeprowadził dowód przemawiający za nierozstrzygalnością sporu o kryterium prawdy. Był to dowód nie wprost: „Przypuśćmy, że spór o kryterium K jest rozstrzygałny” 1. przesłanka „Jeżeli spór o kryterium K jest rozstrzygalny, to istnieje kiyterium L potrzebne do jego rozstrzygnięcia” 2. przesłanka „Albo L jest tożsame z K. albo nie” Jeżeli L jet tożsame z K. to popadamy w błędne koło, bo to co ma uzasadnić kryterium K jest tym samym kryterium. Jeżeli K nie jest tożsame z L, to popadamy w ciąg nieskończoności, bo trzeba znaleźć kryterium dla kryterium itd.... Teza Sykstusa „Dla każdego P, jeżeli P jest zdaniem w sensie logicznym, nie można wykazać że P. ani że nie P”. Przesłanki tego rozumowania są wyraźne (1,2) i ukryte:

1.    jeżeli spór jest rozstrzygalny, to istnieje odpowiednie kryterium potrzebne do rozstrzygnięcia tego sporu

2.    jeżeli przyjmujemy jakieś kryterium, to trzeba rozstrzygnąć problem jego ważności

3.    kryterium jest czymś zewnętrznym w stosunku do tego czego jest kryterium (w stosunku do tego. co ma rozstrzygnąć)

Jeżeli stwierdzimy, że poznanie jest czymś pierwomym, a prawdziwość jest właściwością tego poznania, to to dzięki czemu poznajemy, że to poznanie jest prawdziwe, musi zawierać się w tym oto poznaniu (kryterium musi być pewną cechą diagnostyczną będącą w poznaniu). Wynika to z pierwotności poznania.

Kant): Takie kryterium jest niemożliwe, bo musiałoby być formalne- znamię, które byłoby ważne dla wszelkich Poznań. Bez względu na różnorodność przedmiotu poznawanego. Należałoby abstrahować od wszelkiej treści poznawczej, a poznanie dotyczy treści. Takie formalne kryterium prawdy nie spełniałoby swoich funkcji (nie byłoby możliwe). Kryterium prawdy to nie jest odniesienie się do konkretnej treści, ale sposób w jaki przedmiot jest dany podmiotowi poznającemu. Kryterium prawdy to cecha naszego poznania, która wskazuje że rezultat naszego poznania jest wskazany przez przedmiot naszego poznania. Różne przedmioty w różnych aktach mogą być dane podmiotowi poznającemu, a kryterium byłoby kryterium oczywistości:

Oczywistość przedmiotowa

!! EGZ. Jakie dziejach fil. Wymieniono kryteria prawdy? (neoklas. Df. prawdy: neopozytywizm a), koherencja [wewnętrzna niesprzeczność teoriijb). powszechna zgoda osób kompetentnych w danej dziedzinie c). ekonomiezność/ prostota poznania w epistemologii, czyli teorii poznania naukowego d). praktyka w pragmatystycznej teorii prawdy)Kryteria te są: zewnętrzne (b, d), wewnętrzne (a,c) i nie mają uzasadnienia.

Kryterium oczywistości