8775

II. Charakterystyka okresu prenatalnego

1.    Fazy rozwoju w okresie prenatalnym

a)    faza jajowa - do końca 2 tyg. życia prenatalnego.

b)    faza embrionalna - do końca 2 m-ca życia prenatalnego.

c)    faza płodowa - do porodu.

2.    Środowisko prenatalne, ultrasonografia.

3.    Ruch płodu.

4.    Aktywność sensoryczna (zmysłowa):

a)    dotyk.

b)    smak.

c)    wzrok.

d)    słuch.

5.    Aktywność płodu i noworodka.

Okres prenatalny trwa 40 tyg. (266dni lub 9 m-cy księżycowych).

1.    Fazy rozwoju w okresie prenatalnym

a)    faza iaiowa - plemnik plus komórka jajowa to zygota, komórka jajowa ma 0,15 mm. jej masa to jedna milionowa część grama; plemnik 0,3mm jest 5 razy mniejszy i 90 tys. razy lżejszy niż komórka jajowa; 11 min razy to przyrost masy od zygoty do noworodka.

b) faza embrionalna:

*    organogeneza - powstaje i rozwija się układ nerwowy, serce. zęby. zewnętrzne organy płciowe.

*    okres krytyczny - wrażliwy na uszkodzenia - rozwija się środowisko prenatalne składające się z:

-    łożyska - wymiana pożywienia dla dziecka i produktów zużytych od dziecka, dwa krwiobiegi (matki i dziecka).

-    pępowiny - 50 cm sznur łączący płód z łożyskiem.

-    pęcherza płodowego - ochrania płód jest przymocowany do łożyska.

2.    Środowisko prenatalne, ultrasonografia

Jest bardzo dynamiczne, panuje w nim pomarańczowy półmrok.

10 tydz. spontaniczne ruchy.

12 tydz. rozpoznawanie smaków.

16 tydz. reakcje na dzięki.

Dziecko w łonie matki jest aktywne i wrażliwe na bodźce.

3.    Ruch płodu

20 tys. ruchów w ciągu dnia od połowy 3 m-ca życia, matka wyczuwa ruchy w 4 miesiącu ciąży.

Pod koniec trzeciego miesiąca płód porusza głową, kończynami, otwiera usta. zaciska powieki.

Matka w 5 m-cu wie czy dziecko śpi. ma czkawkę, czy się obraca. W 6m-cu ssie palec

4.    Aktywność sensoryczna - zmysłowa

Płód reaguje na bodźce. Odbiera je za pomocą zmysłów. Można mówić o aktywności zmysłowej.

W pierwszej kolejności funkcjonuje dotyk i równowaga, następnie węch. smak. słuch i wzrok.

a)    dotyk - przy pomocy cienkiego wrtosa dotykano okolic ust płodu - następowało zgięcie górnej części tułowia; drażniono wewnętrzna powierzchnie dłoni - reakcja - zaciskanie dłoni; płód sam sobie dostarcza stymulacji dotykowej, odczuwa ból.

b)    smak - dziecko połyka niewielką ilość wód płodowych- kwasy tłuszczowe, sól. mocz dziecka, cukier, cholesterol: 4 smaki - gorzki, kwaśny, słony, słodki; kubki smakowe rozwijają się pod koniec 2 m-ca życia płodu, sprawne funkcjonowanie smaków jest ok. 5 m-ca.

c)    słuch - 60-75 decybeli, źródła hałasu - serce matki, jelita, narządy wewnętrzne, głos matki.

d)    wzrok - środowisko nie dostarcza bodźców wzrokowych i światła, oko rozwija się ok. 2 m-ca życia płodu; siatkówka tworzy własne sygnały bez światła, wysyła je do mózgu aby przygotować go do odbioru światła po narodzeniu. Odróżnia intensywność światła (fototronizm).

5.    Aktywność płodu i noworodka

Wyróżniamy 3 fazy aktywności:

1)    czuwanie - szybki oddech, połykanie wód. ruszanie się:

2)    sen aktywny - oddech szybki, płytki, nie regularny, szybkie budzenie.

3)    sen głęboki - rozluźniona twarz. Brak ruchów gałek ocznych, regularne tętno i oddech, brak ruchu.

III. Rozwój dziecka w okresie niemowlęcym (0 - 3)

1.    Aktywność noworodka

2.    Rozwój ruchowy niemowlęcia.

3.    Rozwój poznawczy - teoria Jona Piaget (inteligencja sensoryczno-motoryczna 0 - 21).

4.    Wokalizacja (rozwój mowy).

2