8872

(VAT). Kwota podatku zawarta w należności stanowi bowiem jednocześnie zobowiązanie jednostki wobec urzędu skarbowego. W bilansie należności z tytułu dostaw i usług należy zaprezentować z podziałem na należności o okresie spłaty do 12 miesięcy i powyżej 12 miesięcy.

•    Należności z tytułu rozliczeń publicznoprawnych. Stanowią one nadpłaty z tytułu rozrachunków publicznoprawnych, takich jak podatki, dotacje, cła, ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, podlegające zwrotowi z urzędu skarbowego, jednostki samorządu terytorialnego, urzędu celnego bądź ZUS, a także dotacje przyznane jednostce.

•    Pozostałe należności. Obejmują ona należności od właścicieli (np. zaliczki pobrane na poczet zysku przez właścicieli w spółkach osobowych, zaliczki pobrane na poczet dywidendy w spółkach kapitałowych) oraz należności od pracowników (np. z tytułu wypłaconych zaliczek dla parowników do rozliczenia), a także należności niezakwalifikowane do wymienionych grup.

•    Należności dochodzone na drodze sądowej. Obejmują ona należności dochodzone przed sądem. Za przykład mogą służyć należności skierowane do sądu, gdy dłużnik zwleka ze spłatą, skierowane na drogę sądową należności publicznoprawne, bądź należności z tytułu niedoborów i szkód, dochodzone od pracowników odpowiedzialnych za powierzone mienie. Należności dochodzone na drodze sądowej ujmowane są w określonej w pozwie kwocie roszczenia. Po wydaniu prawomocnego orzeczenia sądu, kwota orzeczonego na rzecz jednostki roszczenia zmniejsza pozycję „Należności dochodzone na drodze sądowej", a powiększa odpowiednie należności bezsporne. Należność podstawowa podwyższana jest wówczas o orzeczone przez sąd odsetki z tytułu zwłoki w spłacie oraz zwrot kosztów postępowania spornego.

Do aktywów trwałych są zaliczone te aktywy, które nie SA zaliczone do aktywów obrotowych (UoR, art. 3 ust. 1 pkt 13). Tak więc do należności długoterminowych zostaną zakwalifikowane należności z wszystkich tytułów, z wyjątkiem należności z tytułu dostaw i usług, których termin wymagalności jest dłuższy niż 12 miesięcy od dnia bilansowego.

Należności wyrażone w walucie obcej ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień przeprowadzenia transakcji po kursie średnim, ustalonym dal danej waluty przez Narodowy Bank Polski na ten dzień, chyba że w zgłoszeniu celnym lub innym wiążącym jednostkę dokumencie ustalony został inny kurs- w przypadku operacji powstania lub nabycia należności (UoR, art.30 ust.2)

UJMOWANIE I WYCENA NALEŻNOŚCI

Należności na dzień nabycia lub powstania, a więc w ciągu roku obrotowego, ujmuje się w księgach rachunkowych w wartości nominalnej.

Wartość nominalna należności handlowych, które powstają w związku ze sprzedażą z odroczonym terminem płatności produktów, towarów, materiałów, jest równa wartości przychodów ze sprzedaży z uwzględnieniem podatku od towarów i usług (VAT).