superkontynent istniejący dwukrotnie w dziejach Ziemi (tzw. Pangea I oraz Pangea II), złożony ze wszystkich znanych obecnie kontynentów. Plutonizm-lakolit batolit lai^olit Procesy endogeniczne: mchy epejrogeniczne(ladotworcze) orogeniczne sejsmiczne plutonizm wulkanizm metamorfizm
Procesy egzogeniczne wietrzenie grawitacyjne ruchy masowe działalność wod podziemnych-krasowe dz. wod płynących-fluwialne wod morskich, działalność wiatru , lodowca i ladolodu Cykl denudacyjny cykl przemian i rozwoju rzezby obszaru pod wpływem czynników rzeźbotwórczych które prowadza do obniżenia wyniosłości na pow Ziemi Niż atmosferyczny ośrodek niskiego ciśnienia charakteiyzujący się zamkniętym układem izobar, w którym ciśnienie powietrza maleje od zewnątrz do środka. Wraz z przyjściem centrum niżu obserwuje się spadek ciśnienia i zmianę innych parametrów np. temperatura czy zaclimurzenie Wody gruntowe - wody podziemne nie podlegają bezpośrednim wpływom czynników atmosferycznych, są przefiltrowane i z tego względu nadają się do użytkowania dla celów spożywczych Prąd głębinowe powstaje w wyniku zmiany gęstości temp, zasolenia Atmosfera gazowa powłoka otaczająca planetę posiadającą masę wystarczającą do utrzymywania wokół siebie warstwy gazów, w wyniku działania grawitacji: troposfera do ok. 12 km, stratosfera (12-50 km)- warstwa ozonowa 25-50 przechwytuje promieniowanie, mezosfera (50 - 85 km), termosfera (85 - 500 km), egzosfera (500 - 2000 km), jonosfera (85 -2000 km) Bilans cieplny ziemi- promieniowanie słoneczne przechodząc przez atmosferę może ulec odbiciu, absorpcji rozproszeniu, MOHO - termin geologiczny. Jest to zaledwie kilkusetmetrowa warstwa przejściowa pomiędzy skorupą i płaszczem Ziemi. Leży na różnych głębokościach, pod oceanami średnio na głębokości 5-8 km, natomiast pod kontynentami znacznie głębiej - około 35 km. Pod wysokimi górami może leżeć nawet na głębokościach do 80 km.