8940

• Kazanie III traktuje o niezgodach wewnętrznych, niszczących polskie państwo.

Skarga przytacza tu argumenty przemawiające za zgodą. Są to wiara w jednego Boga oraz podleganie wspólnemu władcy i temu samemu prawu. Następnie ukazuje groźne konsekwencje wynikające z niezgody; kłótnie na sejmach mogą przerodzić się w wojny domowe, te zostaną wykorzystane przez nieprzyjaciół. Nastąpi rozpad Rzeczypospolitej na dawniej istniejące ziemie i księstwa. Język i naród polski ulegnie zagładzie a obywatele staną się wszędzie lekceważonymi włóczęgami. Aby tego uniknąć, trzeba usunąć przyczyny rozdźwięków - tolerancję dla herezji, nieposzanowanie dla władzy monarszej, chciwość i łakomstwo, zamiłowanie do luksusu itp. Skarga wypowiada swoje poglądy na temat stosunków wewnętrznych, jakie powinny panować w państwie. Ucieka się do znanego od czasów Arystotelesa porównania organizmu państwowego z ciałem ludzkim, w któiym jedne pełnią funkcje kierownicze a drugie są im podległe. Zgody i jedności w ojczyźnie nie może być „bez podlegania jeden drugiemu, bez jednego wodza i sprawce”.

3.PROGRAM POLITYCZNY KAZAŃ

0

0

0

Władza monarsza

0 Niepodzielność władzy monarchy w sprawach świeckich i niepodzielność władzy Kościoła w kwestiacli wiary.

0 Skarga był zwolennikiem monarchii

0 Monarcha jest wyłącznie źródłem prawa i nikt nie może mu się sprzeciwić Sejm i senat

0 Władza sprawowana przez sejm jest niebezpiecznym nadużyciem wynikającym z przywilejów szlacheckich 0 Powierzanie szlachcie odpowiedzialności za państwo naraża je na niebezpieczeństwo, bo posłowie nie mają odpowiednich kwalifikacji 0 Skarga obniża autorytet sejmu, podnosi senatu (organ doradczy króla)

0 Senatorzy mają dużą wiedzę prawniczą i duże doświadczenie, reprezentują głęboką mądrość polityczną, której szlachcie brakuje.

Krytyka szlachty

0 Miesza się do nie swoich rzeczy, pragnąc narzucić swą wolę 0 Wśród niej znajduje się najwięcej zwolenników reformacji 0 Jest skora do rokoszów, buntów i rozruchów

0 Skarga wyróżnia 5 stanów: duchowny, senatorski, żołnierski (szlachta), miejski i kmiecy

0 Krytykuje wolną elekcje - król otrzymuje władzę nie od szlachty, tyiko od kapłana na ołtarzu Obrona cłiłopów

0 Cłiłopi pozbawieni są jakiejkolwiek opieki prawnej 0 Oparli się reformacji 0 Są zdani na łaskę i niełaskę szlachty

0 Narzuca im się siłą wyznanie w myśl zasady cuius regio, euis religio (czyj kraj, tego wyznanie)

0