Plan procesu badawczego wg Pilcha 1) Określenie przedmiotu i celu badań , kwerenda literatury. 2) Problemy badawcze ( zestaw pytań spełniających 3 zadania a) wyczerpać zakres tematu ,b) ukazać kierunki poszukiwań badawczych oraz sposoby badań c) wyjaśnić temat 3) Sformowanie hipotez - odpowiedź na problem badawczy,zdanie twierdzące , które jest odpowiedzią na pytanie badawcze , które chcemy udowodnić ) 4) Wybór terenu badań i dobór próby - określenie środowiska badawczego , liczba osób, wiek, płeć 5) Wybór metody, techniki i narzędzi badawczych 6) Badanie pilotażowe 7) Opracowanie optymalnych wersji problematyki badawczej .hipotez roboczych oraz warsztatu badań 8) Przeprowadzenie badań 9) Uporządkowanie materiałów badawczych i ich analiza - klasyfikacja odpowiedzi 10) Sprawdzenie hipotez 11) Opracowanie i uogólnienie wyników - na tym etapie wiadomo czy hipoteza jest prawdziwa lub błędna ) 12) Opracowanie teoretyczne
Od 1 do 5 to zaplanowanie: wybrać temat, zjawisko badawczo dostępne, koszy badań jak najmniejsze, sczytanie literatury, emocjonalne zainteresowanie tematem. Od 6 do 8 to przeprow adzenie badania pilotażowe stanowią weryfikacje naszej wstępnej wiedzy o środowisku, ojej cliarakterze oraz zróżnicowania Dzięki nim uzyskujemy potwierdzenie lub obalenie założonej wcześniej określonej zależności między zjawiskami. Uzyskana w poprzednich etapach wiedza może stać się podstawią do zmiany brzmienia tytułu naszej pracy, może go też poszerzyć lub też zawęzić. Do badań zasadniczych przystąpić należy zaraz po zakończeniu badań pilotażowych. Należy pamiętać o dynamice przeobrażeń społecznych. Naszym zadaniem jest za pomocą narzędzi zarejestrować pewien stan umiejscowiony w czasie i przestrzeni. Od 9 do 12 to opracowanie uporządkowanie może być przeprowadzone według następujących zasad: zakresu zagadnienia, grupy społeczne lub rodzaju zjawiska czy zależności społecznej, kodyfikacja według klucza, opracowanie statystyczne, analiza jakościowa, klasyfikacja zagadnień i zależności. Nie zawsze jest możliwość przeprowadzenia tak precyzyjnych podziałów. Jeśli nie ma takiej możliwości to należy doprowadzić to logicznego uporządkowanie zagadnień i faktów. Następnie odbywa się weryfikacja łiipotez.
Hipotezy badawcze: potrzebna jest wiedza teoretyczna o badanym zjawisku, wiadomości o badanym terenie, znajomość wyników podobnych badań, wiadomości ogólne z zakresu ped. socjologii, psychologii, po uzyskaniu informacji można formułować hipotezy, liipoteza to twierdzenie częściowo uzasadnione, może być obalona lub potwierdzona, zadaniem badacza jest sformułowanie wielu hipotez.
Rodzaje badań :
1. Teoretyczne - służą budowie teorii naukowej
• eksploracyjne - dostarczają wskazówek co do budowy teorii
• weryfikacyjne - sprawdzają przewidywania teorii z myślą o jej potwierdzeniu lub podważeniu
2. Praktyczne - służą do usprawnienia działania , oparte są na wiedzy teoretycznej
zaadresowane do konkretnego odbiorcy.
• rozpoznawcze ( diagnostyczne ) - dostarczają odbiorcy informacji o rodzaju, zasięgu i głębokości praktycznej trudności.
• Oceniające ( ewaluacyjne ) - dostarczają wiedzy o zamierzonych i niezamierzonych następstwach programu działania.
3. Każde badanie może mieć charakter uogólniający bądź indywidualizujący