Rozdział II. Metodologia badań .socjologicznych
2.1. Sformułowanie przedmiotu i celu badań
Przedmiotem badań jest zbiór rzeczowych zjawisk sprecyzowanych przez terminy w pytaniach problemowych Rozważając na temat przedmiotu badan, analizujemy me tylko o badane zjawiska, ale również te zjawiska, na które chcemy rozszerzyć swoje wnioski Przedmiot badan socjologu jest bardzo szeroki, dokonuje się więc jego podziału na trzy główne działy, którymi są1
- zbiorowości społeczne, czyli kręgi, grupy, klasy, warstwy, kategorie, zbiorowości etniczne i terytorialne oraz inne, oparte na podobieństwie zachowań,
- instytucje społeczne, które są definiowane jako historycznie ukształtowane układy, skupiające ludzi w rożnego rodzaju organizacje i stowarzyszenia, wśród których można wyróżnić gospodarcze, kulturalne, medyczne, naukowe, oświatowe, polityczne, religijne, socjalne i inne,
- procesy i zjawiska masowe, a wśród nich głównie ruchliwość społeczna, industrializacja, urbamazacja, alkoholizm, prostytucja, współzawodnictwo, aktywność społeczna, wynalazczość, itp
Jak widać z zaprezentowanego podziału przedmiot badan socjologu jest wyjątkowo trudny i swoim zakresem ogarnia całą rzeczywistość społeczną Pod tym pojęciem socjolodzy rozumieją „różnorodne fakty, które się zdarzają lub zdarzały bez względu na to, czy my jako jednostka je odbieramy czy tez me, czyli realnie istniejące lub potencjalnie mogące się takimi stać Obiektywna rzeczywistość społeczna składa się z działań innych ludzi, ich poglądów, postaw, aspiracji, przekonań i nastrojów oraz wytworów działalności jednostek, zbiorowości i instytucji, a fundamentalnymi komponentami rzeczywistości społecznej są same jednostki i zbiorowości będące podmiotami rozmaitych działań i zjawisk społecznych ”2
1
J Karpiński. Wprowadzenie do metodologu yiankspołecznych. Warszawa 2006, s 45
J Sztumski, Wstęp do metod i technik badań społecznych, Katowice 1999, s 69