39526

ejdetyczny najogólniej można wyjaśnić jako ujęcie istoty rzeczy przez naszą świadomość. Fenomenem będzie więc to, co jawi się naszej świadomości jako oczywiste.

Tym co nam się ukazuje w oglądzie ejdetycznym jest istota (e/dos) przedmiotu, który poznajemy. Istota jest tym, co w rzeczy konieczne i niezmienne’. Istota to te elementy przedmiotu, które są konstytutywne dla jego tożsamości. Pytając o istotę pytamy po prostu „co to Jest?", mówiąc inaczej, pytamy o sens tego, co nam się jawi, odrzucając wszystkie nadbudowane poglądy określające daną rzecz w sposób uprzedni względem bezpośredniego oglądu ejdetycznego. Warto podkreślić, że pytanie o istotę rzeczy dla Husserla nie ma nic wspólnego z pytaniem o jej istnienie. Istota przedmiotu istniejącego realnie i nieistniejącego realnie jest taka sama i możemy jej doświadczyć niezależnie od tego, czy dana rzecz istnieje czy nie. Aby zrozumieć dlaczego, według Husserla, problem istnienia rzeczy zostaje odsunięty na dalszy plan przypomnijmy, czym jest fenomen. Fenomeny to wszystko to, co jest dane bezpośrednio naszej świadomości. A więc nie musi to być rzecz realnie istniejąca, ponieważ jest fenomenem o tyle, o ile znajduje się w przestrzeni naszych aktów psychicznych. Inaczej mówiąc, możemy wyobrazić sobie pegaza i on również będzie się poddawał oglądowi ejdetycznemu, będzie miał swoją istotę i swój sens. Pojęcie sensu I istoty nie odnosi się więc do rzeczy bytujących niezależnie od naszej świadomości. Husserl rozróżniając akty psychiczne od przedmiotów, do których te akty się odnoszą równocześnie uzależnił (skorelował) te dwie sfery. Odrębność naszej świadomości wyłania się na podstawie czegoś, co stanowi przedmiot percepcji. Możemy wyodrębnić akty psychiczne, ponieważ są one skierowane na coś odmiennego od nich samych, co oznacza, że są one intencjonalne^{1 2}. Pojęcie intencjonalności przejął Husserl od swojego nauczyciela Franza Brentany, który określając świadomość jako intencjonalną, stwierdzał, że swoistość przeżyć świadomych polega na tym, Iż są to przeżycia zawsze skierowane ku jakiemuś przedmiotowi. Innymi słowy świadomość jest zawsze świadomością czegoś, w czym według Husserla możemy rozpoznać istotę posiadającą swój sens³. Oznacza to, że dany przedmiot jest korelatem aktu świadomości, czyli jego sens jest możliwy do uchwycenia tylko przez pryzmat tego aktu. Rezultatem tych wniosków Jest stwierdzenie Husserla mówiące, że wszelkie sensy przedmiotowe są konstytuowane przez naszą świadomość.

Główne zagadnienia

•    1. Krytyka psycholog izmu i badań empirycznych.

•    2.Struktura metody fenomenologicznej

Redukcja fenomenologiczna - powstrzymanie się od sądów teoretycznych, opartych na naukach szczegółowych i epistemologicznych. Sądy te uniemożliwiają odkrycie fenomenu -tego, co jawi się w czystej świadomości.

Redukcja ejdetyczna - wyodrębnienie tego, co konstytutywne I niezmienne w danym przedmiocie, naoczne uchwycenie istoty. Odkrycie przez czystą świadomość sensu przedmiotowego przy uwzględnieniu korelacji noezis - aktu intencjonalnego z noemą -przedmiotem tego aktu.

1

⁵ Por. tamże, ss. 18-22.

2

¹ Por. tamże, ss. 104-105.

3

Por. tamże, ss. 170-172.