1. z niocy ustaw y - tryb obligatoryjny art 18. p.p.s.a
2. wyłączenie przez sąd. w którym toczy się sprawa na mocy postanowienia tego sądu - tryb fakultatywny
Gdy zachodzi stosunek osobisty inicjatywa może pochodzie od samego sędziego hib strony postępowania Sędzia ma obowiązek zawiadomienia sądu o zachodzącej podstawie wyłączenia i powinien powstrzymać! się od udziału w sprawie. Jeżeli inicjatywa pochodzi od strony to strona powuuia zgłosić wniosek na piśmie lub ustnie do protokołu. Wniosek złożony w złej wierze, sąd oddala a stronę może ukarać grzywną.
Strona postępowania - postępowania wymaga 2 stron Wynika to z zasady kontradyktoryjności. jest to postępowanie sporne. Stroną jest skarżący, a także organ, którego działanie lub bezczynność! jest przedmiotem skargi Możemy mieć do czynienia z wielością stron Strona powinna mieć zdobiośc sądową i zdolność procesową
Zastępstwo procesowe przymusowe występuje jeżeli podmiot posiadający zdolność sądową nie posiada z określonych przyczyn zdolności procesowej to czynność za niego wykonuje opiekun ustawowy oraz gdy osoby prawne i pozostałe jednostki organizacyjne nie posiadają zdolności procesowej to czynności w ich imieniu dokonują organy osoby prawnej albo osoby upoważnione do udziału w imieniu jednostki organizacyjnej. Zastępstwo procesów e dobrowolne - pełnomocnictwo Uczesmicy postępowania.
a) mający interes prawny:
— brały udział w postępów ani u administracyjnym ale me wniosły skargi jeżeli wynik postępowania sądowo - administracyjnego dotyczy ich interesu prawnego. To problem wielości stron
— nie brały udziału w postępow aniu jeżeli wynik postępowania dotyczy jej interesu prawnego Sąd rozstrzyga taki wniosek postanowieniem, na które shiży zażalenie.
Uczestnicy działania na prawach strony mogą być zrównane ze stronami
b) udział w cudzej sprawie czyli interes własnego nie posiada
Zdolność sądowa w postępowaniu sądowo administracyjnym to zdolność do występowania przed sądem administracyjnym jako snona lub uczesmik postępowania.
Zdolność sądową ma:
1. osoba fizyczna i prawna,
2. państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, wszelkie organizacje społeczne nie posiadające osobowości prawnej,
3. pozostałe jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, ale które na mocy odrębnych przepisów posiadają zdolność prawną a zwłaszcza tzw. zdolność administracyjno - prawną, mogą być adresatem obowiązków i uprawnień wynikających z przepisów prawa administracyjnego, np. spółka jawna, komandytowa, komandytowo - akcyjna, partnerska, spółka cywilna występujące w charakterze podamików VAT.
Zdolność procesowa to zdolność do czynności prawnych w postępowaniu, czyli zdolność do osobistego wykonywania czynności procesowych Zdolność tę mają:
1.osoby fizyczne
a. posiadające pełną zdolność do czynności prawnych
b. ograniczone w zdolności do czynności prawnych - mają zdolność do czynności w postępowaniu w sprawach wynikających z czynności prawnych, których może dokonywać samodzielnie, np nie posiadające zdolności do czynności prawnych nie posiadające w ogóle zdolności procesowej (małoletni, który nie ukończył 13 roku życia, osoby całkowicie ubezwłasnowolnione),
2.osobv prawne,
3.organizacje społeczne i jednostki organizacyjne posiadające zdolność sądową mają zawsze pełną zdobiośc procesową, dokonują one czynności w postępów,mm sądowo administracyjnym działając przez swoje organy albo osoby uprawnione do działania w ich imieniu
Zastępstwo procesowe przymusowe występuje jeżeli podmiot posiadający zdolność sądową me posiada z określonych przyczyn zdolności procesowej to czynność za niego wykonuje opiekun ustawowy oraz gdy osoby prawne i pozostałe jednostki organizacyjne nie posiadają zdolności procesowej to czynności w ich imieniu dokonują organy osoby prawnej albo osoby upoważnione do udziału w imieniu jednostki organizacyjnej. Zastępstw o procesowe dobrowolne - pehiomociuctwo Mamy 4 kategorie pełnomocników
• radca prawny lub adwokat.
• urny skarżący lub uczestnik postępowania.
• określone w ustawie osoby bliskie stronom postępowania, małżonek, rodziców, rodzeństwo, zstępnych strony araz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia.
• inne osoby określone w odrębnych przepisach:
a) doradcy podatkowi - w zakresie spraw podatkowych.
b) rzecznicy patentowi - ograniczenie do spraw własności intelekmalnej.
c) pracownik przedsiębiorcy. lYłnomocnirlwo może być: