9655

Wyczerpujące uregulowanie spółek kapitałowych w organizacji należy do wyjątków. Z reguły proces tworzenia takiej spółki jest wyjaśniany za pomocą konstrukcji stojącej się osoby prawnej. Spółka z o.o. od chwili zawarcia umowy spółki i spółka akcyjna od chwili zawiązania mogą nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywanym. Konstrukcja taka nie jest potrzebna do wyjaśnienia istoty tworzenia spółek kapitałowych. Nadaje się do wtłoczenia spółek osobowych w ramy prawa cywilnego, ale jej słabością jest brak wyjaśnienia, kto nabywa wkłady do spółki osobowej przed jej powstaniem.

W prawie francuskim, szwajcarskim, niemieckim także wspólnota mieszkańców jest wyposażona w podmiotowość prawną a więc jednostka organizacyjna wyraźnie unormowana w art. 6 ustawy o własności lokali jest także ułomną osoba prawną. Należy podkreślić, że katalog niezupełnych osób prawnych ma charakter zamknięty. Przepis w myśl, którego za zobowiązania takiej jednostki organizacyjnej odpowiedzialność ponoszą jej członkowie, ma charakter jedynie wyjaśniający. Odpowiedzialność ta powstaje z chwilą gdy jednostka ta stała się niewypłacalna. Jednakże należy zauważyć, iż obecnie przepisy szczególne w sposób wyczerpujący regulują tę odpowiedzialność. W myśl początkowych przepisów projektu KC jego. art. 1 nie będzie już mówił o stosunkach cywilno - prawnych między osobami fizycznymi a prawnymi, a o stosunkach pomiędzy jego podmiotami.

WYKŁAD II

SKARB PAŃSTWA I PROKURATORIA GENERALNA

Problematyka Skarbu Państwa należy do najtrudniejszych i dotąd nie wyjaśnionych. Brakuje również wzorów z uregulowań zagranicznych. Holendrzy osobowość prawna Skarbu Państwa i innych jednostek organizacyjnych prawa publicznego vłążą z możliwością wydawania wiążących regulacji. Jednak wykluczają możliwość stosowania przepisów o osobach prawnych. W prawie Niemieckim mamy tylko odesłanie przepisów o osobach prawnych prawa prywatnego jeśli chodzi o odpowiedzialność.

Polski prawodawca nawiązał tak jak przy wielu innych okazjach do koncepcji powstałych dawniej w Niemczech a współcześnie w tamtejszej nauce odrzucał, chodzi tu o teorie Fiskusa służącą również oddzieleniu prawa prywatnego od publicznego autorstwa Wolfa. Zakłada ona, że państwo i fiskus czyli jego masa majątkowa to dwa odrębne podmioty prawa. Stwerdzenie to stanowiło bazę dla dychotomicznego podziału uprawiień Skarbu Państwa. Dawniej był ona wygodna dla uzasadnienia rożnych koncepcji prawa socjalistycznego, dzisiaj przyjmuję się ją bo nie ma lepszej.

W początkowych stadiach rozwoju państwa nie było potrzeby oddzielania majątku podmiotu promującego ytfadzę od majątku państwa. Do rozróżnienia tego przyczyniło się również prawo feudalne. Obecnie dogmat przyjmuje stwierdzenie, że państwo realizując spoczywające na nim zadania działa zarówno w sferze prawa prywatnego jak i publicznego na przemian używając jednej albo drugiej metody regulacji. W uproszczeniu z jednej strony państwo to władca z drugiej taki sam vłaśdciel jak każdy inny. Działając w sferze imperium posługuje się metodą władczą. Nawiązuje wtedy do ustaw z prawa konstytucyjnego i administracyjnego. Obecnie utarło się, iż miejsce elementu przymusu wchodzi ustawa która przewiduje dla skarbu państwa nie tylko prawa ale rówiież obowiązki.

W sferze imperium Skarb Państwa działa w dwóch płaszczyznach:

1.    po pierwsze ze swej natury reprezentuje daną wspólnotę w stosunkach międzynarodowych i zagranicznych

2.    a z drugiej co ważniejsze działa wewnątrz danego kraju.

I utaj podmiotowość jest zdecentralizowana, na najniższym szczeblu zwierzchność wykonuje samorząd terytorialny, który wedle niejasnego art. 16 ust. 2 Konstytucji uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej i tą część zadań publicznych wykonuje we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Inaczej jest w sferze publicznej, gdzie osobowość prawna Skarbu Państwa przeciwstawna się osobowości jednostek samorządu terytorialnego. Jeżeli chodzi o kompetencje w sferze publicznej to są one ograniczone przepisami prawa.

Natomiast nie znajdziemy ograniczeń wyraźnych kompetencji do działania w sferze prawa prywatnego. Przyjmuje się, iż jest nim zakres spoczywających na danej jednostce organizacyjnej zadań. Państwo nawiązuje przemiennie do metody tładczej i metody własnościowej, niekiedy nawiązania takie są przemyślane, w większości przypadków są wynikiem zmieniających się przepisów i zapatrywań (rozbieżności jeśli chodzi o charakter posiadania nabytego w drodze prawa publicznego).

Nie ma jasnych kryteriów co do określenia państwa w prawie cywilnym. Sensownie jest ująć państwo jako całość prawa. Zastanowć się należy czy może nin być całość organów wykonujących imperium publiczne. Istnieje pogląd akcentujący majątkowy charakter uprawnień i odpowiedzialności organów państwowych.

Podmiotowość podmiotów publicznych zostaje im nadana za pomocą uregulowań z reguły o charakterze jednostkowym. Natomiast podmiotowość osób prawa prywatnego jest nadawana w sposób generalny.

Ustawodawca dąży do wpisania Skarbu Państwa w ............. dla prawa prywatnego zasadę autonomiczności

podmiotów względem siebie.

Publiczno prawna osobowość nie znajduje oparcia w żadnym z przepisów Skarb Państwa może być rozpatrywany w kilku ujęciach:

1. w ujęciu podmiotowym chodzi o państwo jako stronę stosunku cywłlno - prawnego,

2.    w ujęciu przedmiotowym - chodzi o majątek państwa określonym w art. 44' KC,

3.    ujęcie instytucjonalne • to całość organćw działających w związku ze sprawami majątkowymi państwa. Przeciwko tej koncepcji można wskazać, że nie da się rozdzielić podmiotowości publicznej i osobowości prawnej w sferze instytucjonalnej. 1*0 drugie pierwotna koncepcja była powiązana z zasada jedności mienia ogólnonarodowego. Po rezygnacji z tej idei pozbawione jest sensu. Wreszcie prowadzi do zawężenia pojęcia Skarbu Państwa.

W ramach tej niespójnej teorii niektórzy wyróżniają jeśli chodzi o reprezentowanie koncepcje reprezentacji. Dawliej wskazano na 5 form zarządu mieniem państwowym takich jak:

1.    rząd mieniem przez państwowe osoby prawne,

2.    przez jednostki nie mające osobowości prawnej.

2