34780

1.    Przekształcenie związków organicznych azotu do amoniaku (NH3) - proces amonit! kacji, który może przebiegać zarówno w wamnkachtlenowych jak też beztlenowych.

2.    Utlenianie amoniaku do azotynów przez bakterie z rodzaju Nitrosonionas, utlenienie NO: do NO? przez bakterie z rodzaju Nitrobactcr. Jest to proces nitryfi kacji. Do normalnego przebiegu procesu potrzebna jest dostateczna ilość w glebie P, Ca i ijinych makroskladników oraz odpowiedm stosimek Mn do Cu.

3.    Redukcja azotanów do azotynów (denitryfikacja właściwa) i następnie wydzielenie wolnego azotu (denitryfikacja całkowita) występuje w glębszychwarstwach gleby lub w wierzchnich, gdy odcięty jest dostęp tlenu. Optimumtemperatury wynosi ok.25°C, najodpowiedniejszy jest odczyn obojętny lub słabo zasadowy.

Procesy amoni fikać ji i nitryfikacji są korzystne, gdyż w ich wyniku nieprzyswajalne dla

roślin związki azotowe przekształcają się w łatwo dostępne (NH/, NO? ). Jeżeli nie zostaną one zasorbowane przez kompleks sorpcyjny gleby (NH/) lub pobrane przez rośliny (NO3 ), łatwo ulegają wymyciu z profilu glebowego, zanieczyszczając wody gruntowe.

Proces denitiyfikacji jest niepożądany, gdyż powoduje straty azotu wskutek ulatniania

się.

	niujfikłsj*
•\70t »T*orrf*-łC|ł 1 ♦ NUrcjronwnłf.Jd- NrtrcbKłłr., ,jL_
organiczny • >		rr^2 1^J
a/
Adsorpcla
l-STCT minerały	Glebo*/© rroleria
iasłe	organiczna
Trarisfor macie NH.and NO'w glebie.
		(Stavenson 1982)

Wiązane przez kompleks sorpcyjny jony mogą być sorbowane wymiennie przez substancję organiczną lub mineralną (reakcja A). Jony NH/, podobnie jak jony K\ mają promień jonowy zbliżony do odległości międzypakietowych krzemianów warstwo wyciu co powoduje, że mogą one być sorbowane trwale (niewymiennie) i nie mogą opuszczać przestrzeni międzypakietowych. W takim przypadku jony amonowe mogą być sorbowane wymieiuiie tylko na powierzcliniach zewnętrznych. Zdolność minerałów do niewymieiuiej soipcji jonów amonowych rośnie w kierunku:

montmorylonit > illit > wermikulit

Jony NH/ i NO:' mogą być włączone w glebową materię organiczną i tworzyć organiczne związki azotowe (reakcja B i C). Włączenie tych jonów zachodzi w szerokim zakresiepH. Przy pH >7.0 faworyzowane są jony NRi\ natomiast jony NO: przy pH 5-5.5. (Stevenson 1982)

Stabilizacja azotu organicznego

Stabilizacja azotu może zachodzić w następujący sposób:

1 stabilizowanie składników białkowych poprzez reakcję z innymi organicznymi składnikami, takimi jak: lignina, tanina, chinony,

2.    tworzenie bilogicznie odpornych kompleksów azotowych w wyniku reakcji form mineralnych azotu z ligniną lub substancjami próclmicznymi,

3.    adsorpcja składników azotowych przez minerały ilaste,